Ledwo skończyliśmy ostatni sezon grypowy, a za rogiem czai się kolejny. Czas zacząć się do niego przygotowywać. Najlepszym sposobem przygotowania jest profilaktyka.
Refundacja w sezonie 2023/2024
Tym razem zacznę nieco inaczej. Od refundacji. Doczekaliśmy się (również my – dorośli) 50% refundacji na szczepienia przeciw grypie 🙂
Szczepionki objęte są refundacją dla wszystkich dzieci po 6.msc życia ORAZ dla wszystkich dorosłych. Są dodatkowo grupy dla których szczepionki są dostępne za darmo – dzieci, kobiety w ciąży i seniorzy powyżej 65 roku życia.
Są jednak różnice w tym jakie szczepionki są refundowane dla kogo.
Kogo szczepić?
Same wskazania refundacyjne mówią nam już trochę o tym dla kogo przeznaczona jest szczepionka.
Szczepienie jest zalecane u wszystkich dzieci po 6. msc życia. Ta grupa mnie oczywiście najbardziej interesuje ze względu na moją specjalizację. Dzieci potrafią naprawdę ciężko chorować na grypę. Gorączka może przekraczać 40’C, a do tego utrzymywać się niekiedy nawet 10 dni.
Dodatkowo szczepienia są zalecane u osób dorosłych – ze szczególnym naciskiem na kobiety w ciąży (na każdym etapie ciąży mogą się szczepić), przewlekle chorych i na osoby starsze. Co oczywiście nie wyklucza z tych zaleceń młodych i silnych 20-latków.
Światowa organizacja zdrowia zaleca szczepienia przeciwko grypie sezonowej również osobom o zwiększonym ryzyku narażenia na grypę, m.in. pracownikom ochrony zdrowia.
„Ja się grypy nie boję, ja na grypę nie choruję”
Nie raz słyszałam i podziwiam. Bo ja się grypy boję chociaż nigdy na nią nie chorowałam. Szczepię się od wieku nastoletniego. Ale widzę jak chorują moi pacjenci i w żadnym momencie nie chciałabym się z nimi zamienić.
Grypa zaczyna się dość gwałtownie, dziecko wysoko gorączkuje – nawet do 40-41’C, ma bóle mięśni, stawów, gorszy apetyt, ból głowy i kaszel – suchy i silny, napadowy. Nie musi mieć kataru.
Najbardziej męczący są kaszel i temperatura, która może się utrzymywać przez wiele dni.
Osłabienie, które dopada dziecko w grypie może trwać nawet 2-3 tygodnie. W przebiegu grypy dochodzić może również do powikłań – zapalenia ucha, zapalenia płuc, niewydolności krążenia.
Wiele osób myli przeziębienie z grypą, a to zupełnie inne wirusy i zupełnie inny przebieg. Więcej o różnicach między przeziębieniem i grypą poczytacie w oddzielnym wpisie: klik.
Kiedy zaczyna się sezon? Kiedy najlepiej się szczepić?
Na grypę warto szczepić się co roku. Wirus grypy jest dosyć sprytny i nieustannie się zmienia. Stąd też trzeba z roku na rok w oparciu o te zmiany modyfikować skład szczepionek. Więcej o tym pisałam w oddzielnym wpisie: klik.
W Polsce grypa należy do chorób zakaźnych podlegających obowiązkowym meldunkom epidemiologicznym. Dzięki temu co sezon możemy obserwować jak rozkłada się liczba zachorowań na grypę w naszym kraju w danym sezonie. Dodatkowym ułatwieniem w postawieniu rozpoznania są szybkie testy na grypę. Dostępne w niektórych placówkach ochrony zdrowia.
Szczyt zachorowań na grypę przypada najczęściej na pierwszy kwartał roku kalendarzowego. Ale od tej reguły istnieją wyjątki:
- w sezonie 2019/2020 obserwowaliśmy piękny spadek zachorowań na grypę z powodu lockdownu. Zamknięto żłobki, przedszkola, szkoły, wiele instytucji. Miało to spowolnić szybkość rozprzestrzeniania się wirusa SARS CoV-2, ale pozytywnie też wpłynęło na inne choroby – w tym na grypę.
- w sezonie 2020/2021 zdecydowanie mniej było zachorowań na grypę (o połowę mniej niż w roku poprzedzającym).
- w sezonie 2021/2022 najwięcej zachorowań przypadało na październik i kwiecień i zachorowań było 130% więcej niż w roku poprzedzającym (niejako odrobiliśmy spadek z 2020/2021).
- w sezonie 2022/2023 grypa wymęczyła nas porządnie w okresie listopadowo-grudniowym i zgodnie z normalnymi przewidywaniami w lutym.
Prawie połowa wszystkich zachorowań na grypę dotyczy dzieci do 14 roku życia.
Niezmienne zasady szczepień
Jeśli szczepicie dziecko przed 9 urodzinami po raz pierwszy w życiu przeciw grypie – konieczne jest podanie dwóch dawek szczepionki w odstępie minimum 4 tygodni. Dzieci które mają w danym sezonie otrzymać dwie dawki szczepionki można zacząć szczepić zaraz jak pojawią się szczepionki w aptekach – czyli nawet już w sierpniu. Wtedy druga dawka wypadnie po ok miesiącu, kiedy szczepienie zalecane jest również u pozostałych.
Najlepiej zaszczepić się przed rozpoczęciem sezonu grypowego (najcześciej wrzesień/październik), ale na szczepienie nie jest za późno nawet w marcu.
W Polsce dostępne są dwa rodzaje szczepionek przeciw grypie: szczepionki domięśniowe albo szczepionka donosowa (ta druga zarejestrowana tylko dla dzieci).
Szczepienie zmniejsza ryzyko zachorowania na grypę (skuteczność szczepionki w zależności do sezonu może być różna, ale jest też różna w różnych grupach wiekowych – wyższa skuteczność występuje u pacjentów pediatrycznych) i chroni przed powikłaniami.
Preparaty dostępne w Polsce w sezonie 2023/2024
VaxigripTetra, Influvac Tetra, Fluenz Tetra (żywa, donosowa 4-walentna szczepionka przeciw grypie). Wszystkie te szczepionki mogą być podawane dzieciom. Szczepionka donosowa po 2 urodzinach, a obie szczepionki domięśniowe (VaxigripTetra, Influvac Tetra) mogą być podawane po 6.msc życia.
Jaka refundacja? jakich szczepionek? dla jakich grup?
Od 1 września pojawiła się nowa refundacja – opcja bezpłatnych szczepionek (również dla dzieci).
Influvac tetra dla dzieci po 6.msc życia jest dostępny w opcji bezpłatnej, a dla wszystkich dorosłych refundowany w 50%. Bezpłatnie ta szczepionka dostępna jest dla kobiet w ciąży i dla osób w wieku 65+.
Fluenz tetra jest BEZPŁATNA dla dzieci od 24.msc życia do 18 roku życia.
Z kolei Vaxigrip tetra refundowany jest dla:
- dla dzieci po 6.msc życia jest dostępny w opcji bezpłatnej
- szczepionka dostępna jest z 50% refundacją dla dorosłych w wieku 18-64 lata z grup ryzyka
- bezpłatnie ta szczepionka dostępna jest dla kobiet w ciąży i dla osób w wieku 65+.
Źródła:
- Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych
- szczepienia.pzh.gov.pl
- Recommendations for Prevention and Control of Influenza in Children, 2022–2023 AAP
- Pitman RJ, White LJ, Sculpher M. Estimating the clinical impact of introducing pae-diatric influenza vaccination in England and Wales. Vaccine. 2012;30(6):1208–24
- https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/rr/rr7005a1.htm
- CDC, Flu & Young Children, https://www.cdc.gov/flu/highrisk/children.html
- World Health Organization. Influenza vaccines. WHO position paper. Wkly Epidemiol Rec, 2005;80(33):279-7.
- Influvac Tetra CHPL 2023/2024
- Vaxigrip Tetra CHPL 2023/2024
- Fluenz Tetra CHPL
- Jackowka T. Przegląd Pediatryczny 2020/Vol. 49/No. 2
Dzięki za wpis! Mam pytanie, czy szczepiąc mamę karmiącą przekażemy przeciwciała w odpowiedniej ilości również niemowlakowi ?
Szczepienie jest bardzo zalecane u mam karmiących, ale ochrona dla dziecka jest raczej pośrednia niż poprzez przekazywane przeciwciała po szczepieniu. Bo to nie ten rodzaj przeciwciał 🙂
Dzień dobry, jeśli dziecko szczepione pierwszy raz szczepionką donosową otrzymało w zeszłym roku tylko jedną dawkę, to w tym roku otrzymuje jedną czy dwie dawki? Zaszczepiliśmy synka tym razem domięśniowo (ze względu na brak szczepionek donosowych). Szukam wytycznych ale nie mogę znaleźć konkretnej informacji. Znalazłam informację, że jeśli był szczepiony w zeszłym sezonie, to otrzymuje jedną dawkę, natomiast nie ma informacji, co w przypadku, gdy nie otrzymał pełnej dawki.
Pozdrawiam 🙂
jeśli w zeszłym roku było pierwsze szczepienie w życiu i dziecko miało mniej niż 9 lat to powinno było otrzymać dwie dawki. Jeśli z jakichkolwiek przyczyn się to nie udało i otrzymało jedną dawkę, to w kolejnym sezonie, jeśli nadal ma mniej niż 9 lat to powinien otrzymać 2 dawki.
Witam! Wzeszlym sezonie zdarzyłam zaszczepić synów(wtedy 7l.i 8l.)tylko 1 dawka donosowa(na drugą zabrakło ich w aptekach). Czy w tym sezonie powtarzamy szczepienie 2 dawkami czy wystarczy jedna?(teraz chłopcy mają 8l.i 9l.). Pozdrawiam i dziękuję za to,że prowadzi Pani ten blog.
9 latek jedna dawka. 8latek dwie dawki
pozdrawiam 🙂
Z jakimi szczepieniami nie należy łączyć szczepienia na grypę?
można łączyć z każdym
Czy na Covid też zaleca się szczepić małe 2-3 letnie dzieci ? Łaczyć to szczepienie z grypą czy zrobić na oddzielnych wizytach ?
zalecam, ale teraz mało jest punktów które szczepią małe dzieci, więc tym bardziej z połączeniem może być ciężko
Cześć. Czy wiadomo kiedy będzie możliwość zakupu Fluenz Tetra. Chciałabym zaszczepić dzieci już we wrześniu a na tą chwilę brak w całej Polsce.
niestety niedostępne. bardzo mało sztuk pojawiło się pod koniec października i już ich nie ma i ma nie być
Dobry wieczór. A czy dziecko, które ma alergiczny niezyt nosa, powiekszony migdał i wysiękowe zapalenie ucha lepiej zaszczepić domięśniową szczepionką czy donosowa będzie w tym przypadku ok? 🙁
zależy. jeśli intensywnie kicha np pod wpływem kontaktu nosa z kroplami to lepiej wybrać domięśniową. Powiększony migdał i ucho nie mają tutaj znaczenia dla wyboru rodzaju szczepionki
Bardzo proszę o pomoc w rozwianiu wątpliwości. Wracamy do Polski, dziekco lat 4 brak szczepienia na BCG. I teraz boję się je uzupełniać bo taka historia w rodzinie: kuzyn wrócił z USA i i ich dziecko lat 10 miało uzupełnione w PL szczepionkę na gruzlice i w 2 miesiące po szczepieniu rozwinęła się u niego gruźlica…. Podobno właśnie przez to szczepienie (dziecko normalne, bez chorób żadnych). Czy to możliwe? Może nie warto ryzykować już w tym wieku ?
niemożliwe żeby immunokompetentne dziecko zachorowało od tej szczepionki. Może kuzyn ma ciężki niedobór odporności? albo nie była to gruźlica?
Czy jest jakaś różnica w skuteczności szczepien w iniekcji i donosowych? co zalecalaby Pani Doktor 5latkowki?
nie ma. ale na ten moment brak szczepionki donosowej więc zalecam domięśniową
Dzięki za wpis! Czy jeśli dziecko ma alergie na jajko i BMK to szczepienie przeciwko grypie jest bezpieczne i zalecane?
Tak. jest zalecane. zalecenia podają, że szczepionka przeciw grypie jest bezpieczna dla pacjentów z alergią na białko jaja kurzego
Kiedy od podania szczepienia w formie donosowej mogą się pojawić ewentualne odczyny poszczepienne?
najczęściej pierwsze dni po szczepieniu – wyciek z nosa który nie wymaga interwencji.
Pani doktor czy to normalne, ze córka (4lata) pierwsze szczepienie lat 3 teraz kolejne lat 4. Jest chora po szczepieniu objawy przeziębienia męczący kaszel i katar utrzymujący się 2tydzien ? Czy to reakcja na szczepienie ? Dziękuje xx
tak długo utrzymujący się katar i kaszel to nie jest reakcja po szczepieniu tylko po prostu infekcja, najpewniej wirusowa
Córka miała dzisiaj przypominającą dawkę mmr, ile czasu trzeba odczekać żeby zaszczepić ją na grypę?
na ten moment dostępna jest tylko szczepionka domięśniowa. podajemy w dowolnym odstępie od szczepionki MMR
Zaszczepiłam dzieci w tym roku pierwszy raz szczepionką donosową. Niestety jest ona już nieosiągalna. Czy jako drugą dawkę mogą przyjąć Influvac lub Vaxigrip? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam 🙂
tak. jako drugą można podać po prostu tę która jest dostępna
Dzień dobry, czy można połączyć szczepienie na grypę ( donosowa szczepionka) i szczepienie MMR?
W środę mamy zaplanowaną wizytę szczepienną na MMR i zastanawiam sie czy nie wykorzystać okazji i nie zaszczepić córki też na grypę.
można połączyć oczywiście 🙂
Czy w połogu (12 dni po porodzie) karmiąc piersią można zaszczepić się na grypę czy lepiej odczekać do skończenia połogu??
jak najbardziej można.
Dzień dobry. Czy jeżeli zaszczepie teraz córkę (4l) pierwsza dawka szczepionki donosowej, a wiem ze szczepionek nie ma już w aptekach, to czy druga dawka może być ktoras ze szczepionek domięśniowych? Córka szczepiona na grypę pierwszy raz
w takiej sytuacji – czyli braku dostępności pierwotnie wybranego preparatu może zostać podany inny – w tym wypadku domięśniowy.
Dzień dobry, czy po szczepionce donosowej gorączka może wystąpić później niż te pierwsze 24h. Mam na myśli 2-3 doba?
generalnie rzadko się pojawia, stawiałabym na coś innego
Dzień dobry, ja z innej strony. Co roku szczepimy się całą rodziną. Załamuje mnie dostępność tych szczepionek, a raczej ich brak. Mówi się, że tak mało Polaków się szczepi, ale o same szczepionki to w aptekach są jakieś walki. Kiedyś to chociaż jeszcze w przychodni mieliśmy na stanie. U nas tak akurat było, że każdy członek rodziny szczepił się tą, którą lepiej tolerował. W tym roku influvac, którym się wcześniej szczepiłam, jest praktycznie niedostępny, więc vaxigrip odpokutowałam dużymi odczynami. Ale najgorzej z moim 4-latkiem. Na termin szczepienia muszę go zapisać z co najmniej miesięcznym wyprzedzeniem, ciężko się wstrzelić z okienkiem zdrowotnym i jednocześnie z dostępnością szczepionki w aptece. Źle tolerował szczepienie domięśniowe, więc udawało się szczepić fluenz tetrą. Termin mu się trafił akurat w momencie dostawy, ale zapalenie zatok uniemożliwiło szczepienie. Minęły niecałe 2 tygodnie, a fluenz tetry nigdzie nie ma. Podobno „rzucono” na cały kraj 25 tys. szczepionek jako jedyną dostawę producenta. Rozeszły się w kilka dni i więcej ich już nie będzie. Przepraszam, ale to jest chore. Jest tylko vaxigrip tetra, która nota bene nie wiadomo dlaczego dla wszustkich „normalnych” ludzi nie była refundowana, a którą mój syn źle znosił. No ale ciągle słyszymy, szczepcie się ludzie, szczepcie. Tylko czym:( Pozdrawiam i dziękuję za Pani pracę
niestety wiem, że ta dostępność jest koszmarna. Z roku na rok coraz mniejsza :/