— infekcje, o szczepieniach —

Szczepienie przeciw grypie w sezonie 2022/2023

30 sierpnia 2022

Krótka przypominajka grypowa

Corocznie na świecie diagnozowanych jest około miliarda przypadków zachorowań na grypę.

Od 3 do 5 milionów z tych zachorowań ma ciężki przebieg.

W Polsce grypa należy do chorób zakaźnych podlegających obowiązkowych meldunkom epidemiologicznym. Dzięki temu co sezon możemy obserwować jak rozkłada się liczba zachorowań na grypę w naszym kraju w danym sezonie.

Niestety nie dysponujemy szybkimi testami w każdej placówce ochrony zdrowia, więc wiele przypadków nie jest diagnozowane. Oczywiście tzw „szybkie testy” mają swoje ograniczenia, ale w wielu przypadkach ułatwiają diagnostykę.

Szczyt zachorowań przypada najczęściej na pierwszy kwartał roku kalendarzowego. Ale od tej reguły istnieją wyjątki:

  • w sezonie 2019/2020 obserwowaliśmy piękny spadek zachorowań na grypę z powodu lockdownu. Zamknięto żłobki, przedszkola, szkoły, wiele instytucji. Miało to spowolnić szybkość rozprzestrzeniania się wirusa SARS CoV-2, ale pozytywnie też wpłynęło na inne choroby – w tym na grypę.
  • w sezonie 2020/2021 zdecydowanie mniej było zachorowań na grypę (o połowę mniej niż w roku poprzedzającym).
  • w sezonie 2021/2022 najwiecej zachorowań przypadało na październik i kwiecień i zachorowań było 130% więcej niż w roku poprzedzającym (niejako odrobiliśmy spadek z 2020/2021).

Prawie połowa wszystkich zachorowań na grypę dotyczy dzieci do 14 roku życia.

Grypa

Bardzo często mylona jest z przeziębieniem, ale między tymi dwiema wirusowymi chorobami są jednak pewne różnice. Grypa wywołana jest przez wirusy grypy (jest kilka rodzajów wirusa grypy i każdy rodzaj ma swoje podtypy). Objawy przeziębienia chociaż mogą się Wam wydawać uciążliwe to są jednak zdecydowanie bardziej łagodne niż objawy grypy. 

W przeziębieniu dziecko rozrabia jak zwykle, a w grypie ewidentnie widać, że coś mu dolega. 

Grypa zaczyna się dość gwałtownie, dziecko wysoko gorączkuje – nawet do 40-41’C, ma bóle mięśni, stawów, gorszy apetyt, ból głowy i kaszel – suchy i silny, napadowy.  

Najbardziej męczący są kaszel i temperatura, która może się utrzymywać przez wiele dni – pamiętam chłopca, który gorączkował nam na oddziale przez 10 dni do 40’C. 

Osłabienie, które dopada dziecko w grypie może trwać nawet 2-3 tygodnie. W przebiegu grypy dochodzić może również do powikłań – zapalenia ucha, zapalenia płuc, niewydolności krążenia.

Więcej o różnicach między przeziębieniem i grypą poczytacie w oddzielnym wpisie: klik.

Zakaźność

Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą kropelkową, ale możliwe jest to również przez kontakt bezpośredni z chorą osobą lub przez kontakt pośredni ze skażoną wirusem powierzchnią.

Dorosły zakaża 1-2 dni przed wystąpieniem objawów choroby i do 5-7 dni po wystąpieniu objawów. Chore dziecko dłużej – nawet 6 dni przed wystąpieniem objawów do nawet 10 dni od momentu ich pojawienia się.

Dzieci są bardzo istotnym wektorem przenoszenia choroby.

Krótka przypominajka szczepionkowa

Szczepienie przeciw grypie zalecane jest wszystkim po skończonym 6.msc życia.

Coroczne szczepienia przeciwko grypie są rekomendowane przez najważniejsze towarzystwa naukowe: ACIP, CDC, AAP, WHO, PTW i PTP.

Szczepienie przeciw grypie jest w tym sezonie (2022/2023) bezpłatne dla osób 75+ oraz dla kobiet w ciąży.

Refundacja 50% obejmuje osoby w wieku 65 +, dzieci po 6.msc życia (wszystkie) oraz osoby dorosłe z chorobami współistniejącymi w wieku 18-65 lat (chorzy po przeszczepieniu narządu miąższowego, z niewydolnością układu oddechowego, astmą oskrzelową, POChP, niewydolnością układu krążenia, chorobą wieńcową, niewydolnością nerek, nawracającym zespołem nerczycowym, chorobami wątroby, metabolicznymi, w tym cukrzycą, neurologicznymi oraz neurorozwojowymi, z upośledzeniem układu odporności, w tym po przeszczepieniu komórek hematopoetycznych i chorujących na nowotwory układu krwiotwórczego).

Szczepienia mogą być wykonywane zarówno w podmiotach leczniczych jak i w aptekach, ale w przypadku dzieci możliwe jest to tylko w tych pierwszych i kwalifikacji musi dokonać lekarz. Do kwalifikacji osób dorosłych uprawnieni są: lekarz, felczer, lekarz dentysta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny oraz farmaceuta.

Przed szczepieniem (bez względu na miejsce i wiek) potrzebna jest Wam recepta na szczepionkę.

Niezmienne zasady szczepień

Jeśli szczepicie dziecko przed 9 urodzinami po raz pierwszy w życiu przeciw grypie – konieczne jest podanie dwóch dawek szczepionki w odstępie minimum 4 tygodni.

Szczepienie warto co roku aktualizować bo co roku aktualizowany jest skład preparatów szczepionkowych.

Najlepiej zaszczepić się przed rozpoczęciem sezonu grypowego (najcześciej wrzesień/październik), ale na szczepienie nie jest za późno nawet w marcu.

W Polsce dostępne są dwa rodzaje szczepionek przeciw grypie: szczepionki domięśniowe albo szczepionka donosowa (ta druga zarejestrowana tylko dla dzieci).

Szczepienie zmniejsza ryzyko zachorowania na grypę (skuteczność szczepionki w zależności do sezonu może być różna, ale jest też różna w różnych grupach wiekowych – wyższa skuteczność występuje u pacjentów pediatrycznych) i chroni przed powikłaniami.

Preparaty dostępne w Polsce w sezonie 2022/2023:

VaxigripTetra (inaktywowana 4-walentna szczepionka przeciw grypie, podawana we wstrzyknięciu domięśniowym):

  • bezpłatnie dla kobiet w ciąży i osoby powyżej 75 r.ż.
  • odpłatność 50%: dla dzieci po ukończeniu 6 miesiąca życia a przed ukończeniem 18 lat, osoby powyżej 65 roku życia, osoby w wieku 18 – 65 w przypadku dodatkowych chorób

Influvac Tetra (inaktywowana 4-walentna szczepionka przeciw grypie, podawana we wstrzyknięciu domięśniowym):

  • bezpłatnie dla kobiet w ciąży
  • odpłatność 50% dla osób w wieku 18 – 65 w przypadku dodatkowych chorób

Fluenz Tetra (żywa, donosowa 4-walentna szczepionka przeciw grypie):

  • odpłatność 50% dla dzieci od ukończeniu 24 miesiąca życia a przed ukończeniem 18 lat.

Źródła:

  • Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy – raporty
  • szczepienia.pzh.gov.pl
  • Recommendations for Prevention and Control of Influenza in Children, 2021–2022 AAP 
  • Pitman RJ, White LJ, Sculpher M. Estimating the clinical impact of introducing pae-diatric influenza vaccination in England and Wales. Vaccine. 2012;30(6):1208–24 
  • https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/rr/rr7005a1.htm 
  • CDC, Flu & Young Children, https://www.cdc.gov/flu/highrisk/children.html
  • World Health Organization. Influenza vaccines. WHO position paper. Wkly Epidemiol Rec, 2005;80(33):279-7. 
  • Influvac Tetra CHPL 2022/2023
  • Vaxigrip Tetra CHPL 2022/2023
  • Fluenz Tetra CHPL 2022/2023
  • http://www.old.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm 
  • Jackowka T. Przegląd Pediatryczny 2020/Vol. 49/No. 2


44 thoughts on “Szczepienie przeciw grypie w sezonie 2022/2023”

  1. Dzień dobry 🙂
    Mam pytanie: córka ma mieć drugą dawkę varilrixu niedługo i nigdy nie była szczepiona na grypę (prawie 4 lata) – czy te dwie szczepionki można połączyć na jednej wizycie?
    mi się wydaje że tak (żywa + nieżywa) ale wolałabym usłyszeć ekspertkę 🙂

    1. jeśli wybraliście grypę domięśniową to albo razem albo odstęp dowolny, jeśli donosową grypę to albo razem albo minimum 4 tygodnie odstępu 🙂

    2. Witam. Ja mam pytanie z innej beczki, co z podawaniem dziecku czopków przeciwbólowych/przeciwgorączkowych, jeśli wagowo wychodzi np 140mg paracetamolu, a mamy czopki 125mg i 150mg to czytałam, że powinno się podać mniejsza dawkę czopka, ale czy wtedy skutecznie ona zbije gorączkę? Co w takiej sytuacji ?

  3. Dzisiaj byliśmy z córką u lekarza pulmonologa i pani doktor powiedziała nam że Broncho Vaxom możemy podać dopiero 4-6 tygodnie po zaszczepieniu druga dawką przeciwko grypie.

    1. co rok inną bo co rok ma ona nowy skład. Ale nie musimy za każdym razem stosować szczepionki innego producenta

  5. Witam! Mam takie pytanie odnośnie szczepień, a nie potrafię nigdzie znaleźć konkretnej informacji w internecie, także chciałabym się tylko upewnić, czy mogę jednocześnie zaszczepić się na krztusiec i grypę na jednej wizycie, będąc w 33 tygodniu ciąży? Pozdrawiam serdecznie

    2. Dzień dobry,
      Czy dziecku 2,5 rocznemu szczepionemu pierwszy raz po pierwszej dawce Fluenz tetra można jako druga dawkę podać inny preparat? Data ważności FT skoczyła się 19.01. Co robić w takim przypadku?

  6. A jak to jest w przypadku gdy szczepię dziecko 4.5 letnie szczepionka donosową po raz pierwszy obie recepty są z refundacja 50%? Bo na pierwsza dawkę dostałam refundację a na druga recepta była wypisana na 100%

  7. Witam. Mając w domu 2 latke i 5 miesięcznego bobasa , jaka szczepionka lepiej zaszczepić 2 latke donosowa czy domięśniowa? I jeszcze jedno pytanie jak 2 tyg przechodziliśmy covid to ile czasu trzeba odczekać żeby się na grypę można zaszczepić ?

    1. trzeba odczekać aż ustąpią ostre objawy i dziecko dobrze się poczuje. wybór szczepionki dla 2 latki – dowolny – nie ma to znaczenia przy obecnym w domu niemowlaku.

  8. Proszę o informacje, czy osoba dorosła może zaszczepić sie przeciwko grypie, podczas gdy w domu jest male dziecko z trwajacymi od 3 dni objawami infekcji wirusowej

  9. Dzień dobry, mam dzieci 2 lata i 5 lat. Zastanawiam się, czy je zaszczepić przeciwko ospie i grypie. Starszą córka bardzo dużo choruje, przez powiększony 3 migdał i zaraża młodszą. Czy można połączyć te dwa szczepienia i czy często występują jakieś skutki uboczne tych szczepień? Mimo wszystko trochę się obawiam. Pozdrawiam

    1. można połączyć oba szczepienia. generalnie wszystkie szczepionki przeciw grypie są przez dzieci dobrze tolerowane. Podobnie sprawa ma się z tymi przeciw ospie.

  10. Dzień dobry, chciałam zapytać czy zasadnym jest, żeby ginekolog zalecał ciężarnej pacjentce po jednoczasowym szczepieniu na covid i grypę odczekać miesiąc! aby zaszczepić się na krztusiec? Jak rozumiem teoretycznie możnaby podać jednoczasowo te trzy szczepionki, wszak żadna z nich nie jest żywa, zachowując oczywiście zalecenia terminu szczepień dla krztuśca (27-36hbd) ? Ewentualnie nie zalecać tak długiego odstepu, dla którego nie ma wskazań. Ginekolog argumentuje to tak, że Matce to nie zaszkodzi, ale dziecko musi się „zregenerować”… Czy Pani doktor ma wiedzę, czy ginekolodzy mają jakieś swoje dziwne, pokrętne zalecenia w tej kwestii?
    Kolejne pytanie, ginekolog zaleca szczepienie p/grypie i p/COVID od II trymestru argumentując, żeby nie było wpływu na organogenezę. Czy zasadne jest takie argumentowanie? Czy chodzi o wystąpienie NOP np gorączki, która sama w sobie może działać np. teratogennie? Na stronie szczepienia.pzh jest informacja o szczepieniu na grypę,że „szczególnie” zaleca się szczepienia w II i III trymestrze, bo wtedy jest większa szansa na hospitalizację kobiety ciężarnej z powodu grypy, ale nie wyklucza szczepień w I trymestrze. Bardzo proszę o komentarz.
    PS. świetny blog, nie tylko dla rodziców!
    Pozdrawiam i powodzenia!

    1. Dzień dobry. Nie ma takich zaleceń żeby czekać miesiąc po tych szczepionkach. A tym bardziej argumentacja o regeneracji dziecka nie ma zbytniego sensu. Co do szczepienia przeciw covid i grypie to najważniejsze aby uchronić przed zachorowaniem w ogóle. jeśli ciężarną dopadnie grypa w I trymestrze to konsekwencje mogą być poważne – do poronienia włącznie. Więc zawsze ochrona przed zachorowaniem jest lepsza. Jeśli I trymestr wypada w sezonie grypowym lub covidowym to po prostu się zaszczepić.

  11. Dzień dobry, czy jeśli 3,5-letnie dziecko już drugi sezon będzie szczepione Fluenz Tetra, to mają być dwie czy jedna dawka? Z góry dziekuje za odpowiedź.

  12. Witam, córka w poniedziałek była szczepiona na grypę szczepionką donosową, od wtorku wieczora boli ją brzuch i nie ma apetytu , brak wymiotów i biegunki (3 tygodnie temu przeszła jelitówkę), czy ból brzucha może być skutkiem ubocznym po szczepieniu Fluenz Tetra ?

    1. trochę nie pasuje do ewentualnych odczynów po szczepieniu. Wiązałabym to z jakąś infekcją lub dolegliwościami np z powodu diety

  13. Dobry wieczór, corka lat 5,5 pierwszy raz szczepiona na grypę szczepionką donosową. Szczepienie we wtorek a w piątek -goraczka ponad 38 stopni,kaszel i bol glowy.Czy moze to byc reakcja poszczepienna i czy zaraza domownikow?-zwlaszcza 2 tygodniowego niemowlaka?-dziekuje za odpowiedź

  14. U nas cała rodzinka zaczepiona 😉 już drugi rok, w bo w 2021 roku 2,5 letnia córka miała ciężko powikłane zapalenie płuc z ropniakiem i wyciętym kawałkiem płuca. Od tego czasu szczepimy się na grypę co roku. Zresztą na wszystko inne córka też jest zaszczepiona od meningokoków po pneumo23. Została nam jeszcze tylko III dawka na KZM i II na WZW A. Stąd tez mam pytanie – czy muszę iść do tego samego punktu gdzie były wcześniejsze dawki ? Czy mogę w dowolnym bo nie wiem jak jest przy kontynuacji właśnie ? Z góry dziękuje za odpowiedź.

    1. karta szczepień przechodzi za Wami do przychodni w której jesteście. Szczepicie tam gdzie aktualnie jesteście zapisani

  15. Witam. Zaszczepiłam dziecko 7 lat szczepionką donosową. Trochę późno bo dopiero w tamtym tygodniu. Kolejna dawka (dziecko po raz 1szy szczepione więc dwie dawki)wypada nam na 2.02 niestety z obecnej informacji od producenta wynika że idzie już ostatnia partia tych szczepionek z datą przydatności do 19.01. Co powinnam zrobić? Odstępu 4 tyg nie skrócę. Czy pozostać w tym sezonie przy 1 dawce (jaka skuteczność?) czy drugą dawkę podać inna? Byłabym wdzięczna za odp 🙂 pozdrawiam.

    1. nie powinno to być regułą ale jest dopuszczalne w razie braku szczepionki podanie innego preparatu. jesli się nie uda to w kolejnym sezonie dwie dawki

  16. Witam,
    Dopiero teraz zdecydowaliśmy się zaszczepić córki (3l i 7l) na grypę. To było ich pierwsze szczepienie (szczepionka donosowa). Termin ważności pierwszej dawki właśnie minął. W przychodni twierdzą że już innych nie będzie i drugą dawką nie uda nam się ich zaszczepić.
    Jak powinniśmy zaszczepić je w kolejnym sezonie ? Jedna czy dwoma dawkami ?

  17. Witam!
    W tym sezonie grypowym 2022/2023 planuję zaszczepić córkę drugą dawką Vaxigripu pod koniec lutego. Kiedy mogę zaszczepić ją nową szczepionką na kolejny sezon grypowy 2023/2024? Czy wymagane są może jakieś odstępy między szczepionkami na nowe sezony grypowe?

    1. nie musi być zachowany żaden odstęp. To będzie szczepionka z innym składem. najczęściej wrzesień/październik już można

  19. Dzień dobry Pani Doktor, syn był w listopadzie szczepiony szczepionka donosowa, aktualnie nie jest dostępna a chce zaszczepić II dawkę. Czy można domięśniowa ? Mimo , ze był szczepiony I dawka donosowa ? Pozdrawiam

  20. Córka prawie 7 lat była szczepiona 1 marca druga dawka vaxigrip, od 6 marca w domu 1 osoba ma grypę. Rozumiem że nie ma jeszcze pełnej odporności.?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *