Ciągle i ciągle powtarzam Wam, że większość infekcji u dzieci to infekcje wirusowe. Podobnie jest z infekcjami przewodu pokarmowego, ale dzisiaj – dla odmiany – pogadanka o bakterii! O salmonelli.
Mikrobiologicznie i statystycznie
Szczepy Salmonella są jedną z głównych przyczyn bakteryjnych zakażeń przewodu pokarmowego u dzieci na całym świecie. Nie chce Was zanudzać mikrobiologią, więc dla ułatwienia powiem, że w przypadku Salmonelli wiele jest serotypów. Jedne są mniej, inne gorzej poznane, ale wystarczy wiedzieć, że w przypadku bakteryjnych infekcji przewodu pokarmowego u dzieci do 5 roku życia dominują tak zwane niedurowe szczepy Salmonelli. Z rzadszych bakterii wymienić można Campylobacter, E. coli, Shigella czy Yersinia.
Jak to się stało?
Do transmisji zakażenia może dojść w wyniku spożycia zakażonego jedzenia ALBO przez kontakt ze zwierzętami.
Udowodniono przeniesienie zakażenia z żywności (mięso drobiowe, surowe jajka, zwłaszcza surowe, niepasteryzowane mleko i jego przetwory, surowe owoce i warzywa).
Rzadziej źródłem zakażeń jest kontakt ze zwierzętami: żółwie, chomiki, szczury czy kury. Bakteriami Salmonella można także zakazić się od chorego człowieka lub nosiciela. Pamiętajcie, że podróże zagraniczne (szczególnie w rejony południowo -wschodniej Azji) to również czynnik ryzyka zakażenia salmonellozą.
Jak to się objawia?
Najczęściej biegunką. Czyli dość typowy objaw w przebiegu infekcji wieku dziecięcego. Zwykle są to samoograniczające się biegunki. Czyli takie, które ustępują bez jakiegokolwiek leczenia i mogą się nie charakteryzować niczym szczególnym. Raczej nie towarzyszą im wymioty.
Ale bywają również takie biegunki, którym towarzyszy gorączka, dreszcze, ból głowy, a z dziecka dosłownie „się leje”, a stolce mają domieszkę krwi (takie przebiegi zwykle wymagają pobytu w szpitalu ze względu na ryzyko odwodnienia).
Gorączka zwykle ustępuje w ciągu 48-72 godzin, biegunka trwa 4-10 dni.
Jak to się bada?
Skąd mamy wiedzieć, że to jest Salmonella a nie np rotawirus? Wykonujemy badanie kału. A konkretniej jego posiew lub (rzadziej) badanie PCR.
A jak nie biegunka to co?
To może być nawet zakażenie ogólnoustrojowe, czyli bakteriemia (wysiew bakterii do krwi). Może do niej dojść zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością i u niemowląt.
Salmonella może również wywołać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (zwłaszcza u niemowląt do 6. miesiąca życia) i taki przebieg obarczony jest dość wysoką śmiertelnością (nawet 70%).
Zapalenie kości i szpiku w przebiegu zakażenia Salmonellą to przede wszystkim problem osób chorujących na anemię sierpowatokrwinkową lub w stanie immunosupresji.
Leczenie
Skoro bakteria to antybiotyk? Nieeeeee 😉 Tu Was zaskoczyłam (podobnie jak przy zapaleniu ucha środkowego). Antybiotyki rezerwujemy tylko dla ciężkiego przebiegu infekcji. A to oznacza, że mogą go otrzymać: niemowlęta, osoby po 50. roku życia, pacjenci w immunosupresji, osoby z bakteriemią (czyli tym przebiegiem ogólnoustrojowym) czy objawami pozajelitowymi. Dlaczego tylko oni?
Udowodniono, że antybiotyk może sprzyjać rozwojowi nosicielstwa, a nie poprawia przebiegu choroby (nie przyspiesza wyzdrowienia).
Nosicielstwo
Co to znaczy, że ktoś jest nosicielem? Załóżmy, że nasze dziecko miało biegunkę i okazało się, że w posiewie kału wyhodowano właśnie Salmonellę. Odchorowało swoje, objawy ustąpiły, ale badania kału nadal są nieprawidłowe. Czyli nadal ta bakteria jest z kałem wydalana. Rzadko (u +/- 2% dzieci) dochodzi do wydłużenia czasu trwania nosicielstwa nawet do roku lub dłużej. Zwykle badania kału są nieprawidłowe przez 7 tygodni (u dzieci do 5 roku życia).
Jak często badać kał? Na pewno o to spytacie. Generalnie nie ma potrzeby maniakalnego pobierania próbek kału, bo rokowanie jest dobre, a nosicielstwo Salmonelli nie powinno być powodem izolacji dziecka od rówieśników. Po mniej więcej 2 miesiącach można pobrać badanie kontrolne – aż do otrzymania 3 ujemnych wyników.
Czy dziecko może iść do przedszkola?
Jeśli nie ma objawów choroby (nie ma już gorączki i biegunki od minimum 24 godzin!) i dziecko opanowało czynności higieniczne (mycie rąk) to tak – może iść.
Jeśli w otoczeniu Twojego dziecka znajdują się niemowlęta, albo osoby w trakcie immunosupresji to pamiętaj o tym 7-tygodniowym okresie wydalania Salmonelli z kału i zwracaj szczególną uwagę na higienę!
Musimy to zgłosić
Na koniec informacja, którą warto posiadać, żeby nie zdziwił Was telefon z sanepidu. Salmonelloza podlega zgłoszeniu do stacji sanitarno-epidemiologicznej. Ustalają oni źródło zakażenia i opiekują się ozdrowieńcem – czyli osobą, która przebyła salmonellozę i nie ma już objawów.
Ochrona przed salmonellą
Jak możecie się domyślać – higiena 🙂 Mycie warzyw, owoców, jajek, mycie rąk 🙂 po prostu 🙂
A przy zakażeniu patogenna bakteria e. Coli u niemowlaka ile powinno być ujemnych posiewów, żeby można założyć, że już po wszystkim?
Bardzo przydatny i ciekawy post ☺ dziękuję ?
Moje dziecko będąc nosicielem nie mogło uczęszczać do przedszkola….a było niestety w tych +\- 2%
Czy można przyspieszyć wydalenie salmonelli z organizmu ? U nas Pani z sanepidu powiedziała, że dopóki próbki są dodatnie to jest to przeciwskazanie dla córki do pójścia do przedszkola :/ a miała iść właśnie od lipca. Powtarzamy badanie w czerwcu, mam nadzieję, że już będzie OK .
nie da się niestety
Nie mniej jednak udało się ! Trwało to 2,5 miesiąca, ale już salmonella wydalona 🙂
Witam, czy bakteria występuje w innych płynach ustrojowych u człowieka? czy można zarazić się tylko po kontakcie z kałem? czy mogę bez strachu wysłać dziecko na obóz letni? Będzie tam w jednym pokoju i łazience z rówieśnikami przez 10 dni.
Nosicielstwo salmonella jest związane z występowaniem bakterii w kale. Dzieci wyjeżdżają na wakacje razem mieszkają korzystają ze wspólnych toalet tak samo jak w szkole czy przedszkolu.
a ja mam pytanie o szczepienie ochronne.. dokładnie szczepionkę MMR. Czy jest przeciwwskazanie do szczepienia jeśli dziecko jest nosicielem ? (złe wyniki kału od 6 mcy)
Prawdopodobnie jeśli mówimy o nosicielstwie to nie ma żadnych objawów i dobrze się czuje, to wtedy jak najbardziej szczepienie można wykonać.
Witam,
Jak się okazało mamy zarezerwowany wyjazd z dwójką dzieci (2 miesiące i 2 lata) w hotelu w którym w zeszłym roku była epidemia sallmonelli?. Czy istnieje możliwość że dzieci się zaraza poprzez spanie na tych samych łóżkach, korzystanie z tych samych mebli, czy sal zabaw po tak długim czasie? Albo że bakteria jest w piasku plażowy? Wpadłam już w panikę…
Z góry dziękuję za odpowiedź 🙂 bo nie mogę normalnie funkcjonować, a oferta jest niestety bezzwrotna 🙁
Witam,
Syn ma 1,5 roku w zeszłym tygodniu trafił do szpitala z gorączka i krwista biegunka oraz odwodnieniem. Zrobiono badania Crp wynosiło 140 zastosowano antybiotyk Biotrakson przez 7 dni po tym czasie przyszły wyniki posiewu i wykazały salmonelle. Naczytałam się w internecie że nie powinno się podawać antybiotyku bo to przedłuża nosicielstwo i jak się okazało antybiotyk był podany bez powodu.Teraz się boje jakie to może mieć konsekwencje czy syn może normalnie bawić się z dziecmi, czy możemy iść z nim na imprezę rodzinna po 2 tygodniach od wyjścia ze szpitala, czy jest on niebezpieczny dla małych dzieci ? Czy powinnam zastosować jakąś dietę dla dziecka, Syn już odzyskal apetyt, jest ciągle na piersi i chętnie ją pije. Zadawałam te pytania lekarzowi ale nie uzyskałam jasnej odpowiedz… Dziękuję za pomoc i proszę o zrozumienie dla panikującej młodej matki ?
Dzień dobry,
jak powinno wyglądać badanie kontrolne? Czy musza być pobrane 3 próbki czy wystarczy jedna, jeśli wyjdzie wynik negatywny?
Bardzo dziękuję za wyjaśnienie:)
Pozdrawiam serdecznie!
Moja córka rok temu (miała wtedy 13mcy) przez zatrucie salmonella wylądowała w szpitalu w stanie skrajnie ciężkim. Diagnoza HUS. Rokowania umrze na stole (rozpad krwii) albo bd w jakimś stopniu upośledzona. Na szczęście ku zdziwieniu wszystkich przeżyła i jest w pełni zdrowym dzieckiem.
Witam byliśmy w szpitalu syn 9 miesięcy wykryli salmonelle dostał antybiotyk stolce prawie die unormowała bo z 6 dziennie robi 2 ale po 72 godzinach powrócił stan podgorączkowy i podbijanie pokarmu
Dzień dobry! Moja 14 miesięczna córa 2 miesiące temu miała przez dwa tygodnie silną biegunkę, miesiąc temu okazało się, że w kale wyszła salmonella! Od tego czasu córa gorzej śpi, rzuca się w nocy, bardzo często domaga się piersi i ma metaliczny zapach z ust… czy te objawy mogą być powiązane z przebyta salmonella ??… dodam ze dostaje żelazo w kroplach. Pozdrawiam:)
po każdej infekcji dziecko w tym okresie rekonwalescencji może zachowywać się inaczej niż przed infekcją. Jeśli żelazo zostało włączone niedawno to warto zweryfikować dawkowanie, może na chwilę zmniejszyć dawkę i obserwować czy nie będzie poprawy