Ciągle i ciągle powtarzam Wam, że większość infekcji u dzieci to infekcje wirusowe. Podobnie jest z infekcjami przewodu pokarmowego, ale dzisiaj – dla odmiany – pogadanka o bakterii! O salmonelli.
Mikrobiologicznie i statystycznie
Szczepy Salmonella są jedną z głównych przyczyn bakteryjnych zakażeń przewodu pokarmowego u dzieci na całym świecie. Nie chce Was zanudzać mikrobiologią, więc dla ułatwienia powiem, że w przypadku Salmonelli wiele jest serotypów. Jedne są mniej, inne gorzej poznane, ale wystarczy wiedzieć, że w przypadku bakteryjnych infekcji przewodu pokarmowego u dzieci do 5 roku życia dominują tak zwane niedurowe szczepy Salmonelli. Z rzadszych bakterii wymienić można Campylobacter, E. coli, Shigella czy Yersinia.
Jak to się stało?
Do transmisji zakażenia może dojść w wyniku spożycia zakażonego jedzenia ALBO przez kontakt ze zwierzętami.
Udowodniono przeniesienie zakażenia z żywności (mięso drobiowe, surowe jajka, zwłaszcza surowe, niepasteryzowane mleko i jego przetwory, surowe owoce i warzywa).
Rzadziej źródłem zakażeń jest kontakt ze zwierzętami: żółwie, chomiki, szczury czy kury. Bakteriami Salmonella można także zakazić się od chorego człowieka lub nosiciela. Pamiętajcie, że podróże zagraniczne (szczególnie w rejony południowo -wschodniej Azji) to również czynnik ryzyka zakażenia salmonellozą.
Jak to się objawia?
Najczęściej biegunką. Czyli dość typowy objaw w przebiegu infekcji wieku dziecięcego. Zwykle są to samoograniczające się biegunki. Czyli takie, które ustępują bez jakiegokolwiek leczenia i mogą się nie charakteryzować niczym szczególnym. Raczej nie towarzyszą im wymioty.
Ale bywają również takie biegunki, którym towarzyszy gorączka, dreszcze, ból głowy, a z dziecka dosłownie „się leje”, a stolce mają domieszkę krwi (takie przebiegi zwykle wymagają pobytu w szpitalu ze względu na ryzyko odwodnienia).
Gorączka zwykle ustępuje w ciągu 48-72 godzin, biegunka trwa 4-10 dni.
Jak to się bada?
Skąd mamy wiedzieć, że to jest Salmonella a nie np rotawirus? Wykonujemy badanie kału. A konkretniej jego posiew lub (rzadziej) badanie PCR.
A jak nie biegunka to co?
To może być nawet zakażenie ogólnoustrojowe, czyli bakteriemia (wysiew bakterii do krwi). Może do niej dojść zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością i u niemowląt.
Salmonella może również wywołać zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (zwłaszcza u niemowląt do 6. miesiąca życia) i taki przebieg obarczony jest dość wysoką śmiertelnością (nawet 70%).
Zapalenie kości i szpiku w przebiegu zakażenia Salmonellą to przede wszystkim problem osób chorujących na anemię sierpowatokrwinkową lub w stanie immunosupresji.
Leczenie
Skoro bakteria to antybiotyk? Nieeeeee 😉 Tu Was zaskoczyłam (podobnie jak przy zapaleniu ucha środkowego). Antybiotyki rezerwujemy tylko dla ciężkiego przebiegu infekcji. A to oznacza, że mogą go otrzymać: niemowlęta, osoby po 50. roku życia, pacjenci w immunosupresji, osoby z bakteriemią (czyli tym przebiegiem ogólnoustrojowym) czy objawami pozajelitowymi. Dlaczego tylko oni?
Udowodniono, że antybiotyk może sprzyjać rozwojowi nosicielstwa, a nie poprawia przebiegu choroby (nie przyspiesza wyzdrowienia).
Nosicielstwo
Co to znaczy, że ktoś jest nosicielem? Załóżmy, że nasze dziecko miało biegunkę i okazało się, że w posiewie kału wyhodowano właśnie Salmonellę. Odchorowało swoje, objawy ustąpiły, ale badania kału nadal są nieprawidłowe. Czyli nadal ta bakteria jest z kałem wydalana. Rzadko (u +/- 2% dzieci) dochodzi do wydłużenia czasu trwania nosicielstwa nawet do roku lub dłużej. Zwykle badania kału są nieprawidłowe przez 7 tygodni (u dzieci do 5 roku życia).
Jak często badać kał? Na pewno o to spytacie. Generalnie nie ma potrzeby maniakalnego pobierania próbek kału, bo rokowanie jest dobre, a nosicielstwo Salmonelli nie powinno być powodem izolacji dziecka od rówieśników. Po mniej więcej 2 miesiącach można pobrać badanie kontrolne – aż do otrzymania 3 ujemnych wyników.
Czy dziecko może iść do przedszkola?
Jeśli nie ma objawów choroby (nie ma już gorączki i biegunki od minimum 24 godzin!) i dziecko opanowało czynności higieniczne (mycie rąk) to tak – może iść.
Jeśli w otoczeniu Twojego dziecka znajdują się niemowlęta, albo osoby w trakcie immunosupresji to pamiętaj o tym 7-tygodniowym okresie wydalania Salmonelli z kału i zwracaj szczególną uwagę na higienę!
Musimy to zgłosić
Na koniec informacja, którą warto posiadać, żeby nie zdziwił Was telefon z sanepidu. Salmonelloza podlega zgłoszeniu do stacji sanitarno-epidemiologicznej. Ustalają oni źródło zakażenia i opiekują się ozdrowieńcem – czyli osobą, która przebyła salmonellozę i nie ma już objawów.
Ochrona przed salmonellą
Jak możecie się domyślać – higiena 🙂 Mycie warzyw, owoców, jajek, mycie rąk 🙂 po prostu 🙂
A przy zakażeniu patogenna bakteria e. Coli u niemowlaka ile powinno być ujemnych posiewów, żeby można założyć, że już po wszystkim?
Bardzo przydatny i ciekawy post ☺ dziękuję ?
Moje dziecko będąc nosicielem nie mogło uczęszczać do przedszkola….a było niestety w tych +\- 2%
Czy można przyspieszyć wydalenie salmonelli z organizmu ? U nas Pani z sanepidu powiedziała, że dopóki próbki są dodatnie to jest to przeciwskazanie dla córki do pójścia do przedszkola :/ a miała iść właśnie od lipca. Powtarzamy badanie w czerwcu, mam nadzieję, że już będzie OK .
nie da się niestety
Nie mniej jednak udało się ! Trwało to 2,5 miesiąca, ale już salmonella wydalona 🙂
Witam, czy bakteria występuje w innych płynach ustrojowych u człowieka? czy można zarazić się tylko po kontakcie z kałem? czy mogę bez strachu wysłać dziecko na obóz letni? Będzie tam w jednym pokoju i łazience z rówieśnikami przez 10 dni.
Nosicielstwo salmonella jest związane z występowaniem bakterii w kale. Dzieci wyjeżdżają na wakacje razem mieszkają korzystają ze wspólnych toalet tak samo jak w szkole czy przedszkolu.
a ja mam pytanie o szczepienie ochronne.. dokładnie szczepionkę MMR. Czy jest przeciwwskazanie do szczepienia jeśli dziecko jest nosicielem ? (złe wyniki kału od 6 mcy)
Prawdopodobnie jeśli mówimy o nosicielstwie to nie ma żadnych objawów i dobrze się czuje, to wtedy jak najbardziej szczepienie można wykonać.
Witam,
Jak się okazało mamy zarezerwowany wyjazd z dwójką dzieci (2 miesiące i 2 lata) w hotelu w którym w zeszłym roku była epidemia sallmonelli?. Czy istnieje możliwość że dzieci się zaraza poprzez spanie na tych samych łóżkach, korzystanie z tych samych mebli, czy sal zabaw po tak długim czasie? Albo że bakteria jest w piasku plażowy? Wpadłam już w panikę…
Z góry dziękuję za odpowiedź 🙂 bo nie mogę normalnie funkcjonować, a oferta jest niestety bezzwrotna 🙁
Witam,
Syn ma 1,5 roku w zeszłym tygodniu trafił do szpitala z gorączka i krwista biegunka oraz odwodnieniem. Zrobiono badania Crp wynosiło 140 zastosowano antybiotyk Biotrakson przez 7 dni po tym czasie przyszły wyniki posiewu i wykazały salmonelle. Naczytałam się w internecie że nie powinno się podawać antybiotyku bo to przedłuża nosicielstwo i jak się okazało antybiotyk był podany bez powodu.Teraz się boje jakie to może mieć konsekwencje czy syn może normalnie bawić się z dziecmi, czy możemy iść z nim na imprezę rodzinna po 2 tygodniach od wyjścia ze szpitala, czy jest on niebezpieczny dla małych dzieci ? Czy powinnam zastosować jakąś dietę dla dziecka, Syn już odzyskal apetyt, jest ciągle na piersi i chętnie ją pije. Zadawałam te pytania lekarzowi ale nie uzyskałam jasnej odpowiedz… Dziękuję za pomoc i proszę o zrozumienie dla panikującej młodej matki ?
Dzień dobry,
jak powinno wyglądać badanie kontrolne? Czy musza być pobrane 3 próbki czy wystarczy jedna, jeśli wyjdzie wynik negatywny?
Bardzo dziękuję za wyjaśnienie:)
Pozdrawiam serdecznie!
Moja córka rok temu (miała wtedy 13mcy) przez zatrucie salmonella wylądowała w szpitalu w stanie skrajnie ciężkim. Diagnoza HUS. Rokowania umrze na stole (rozpad krwii) albo bd w jakimś stopniu upośledzona. Na szczęście ku zdziwieniu wszystkich przeżyła i jest w pełni zdrowym dzieckiem.
Witam byliśmy w szpitalu syn 9 miesięcy wykryli salmonelle dostał antybiotyk stolce prawie die unormowała bo z 6 dziennie robi 2 ale po 72 godzinach powrócił stan podgorączkowy i podbijanie pokarmu
Dzień dobry! Moja 14 miesięczna córa 2 miesiące temu miała przez dwa tygodnie silną biegunkę, miesiąc temu okazało się, że w kale wyszła salmonella! Od tego czasu córa gorzej śpi, rzuca się w nocy, bardzo często domaga się piersi i ma metaliczny zapach z ust… czy te objawy mogą być powiązane z przebyta salmonella ??… dodam ze dostaje żelazo w kroplach. Pozdrawiam:)
po każdej infekcji dziecko w tym okresie rekonwalescencji może zachowywać się inaczej niż przed infekcją. Jeśli żelazo zostało włączone niedawno to warto zweryfikować dawkowanie, może na chwilę zmniejszyć dawkę i obserwować czy nie będzie poprawy
Dzien dobry,
Niemowle 9m, salmonella od Ok 10tyg. Czy na etapie nosicielstwa bezobjawowego może być nadal skierowany do szpitala na leczenie czy nie jest to przyjęta praktyka? Czy podejmuje się wtedy leczenie – antybiotykami lub innymi substancjami? Jakie długoterminowe negatywne skutki na rozwój dziecka ma taka przedłużająca się choroba? Dziękuje.
nie widzę powodu skierowania do szpitala jeśli dziecko jest w dobrym stanie bez ostrych objawów. Nosicielstwa nie leczymy. Nie pozostawi konsekwencji