Pierwsza angina w życiu u mojej najstarszej córki. Zaczęło się po prostu gorszym samopoczuciem i słabszym apetytem. Nic poza tym. W godzinach nocnych – gorączka 38,5’C. Rano ją badałam – gardło lekko zaczerwienione migdałki powiększone, ale bez tragedii. Gorączka 39’C, ból gardła. Bez kataru, bez kaszlu. Po kilku godzinach ponownie ją zbadałam. Gardło mocniej zaczerwienione, powiększone węzły chłonne, czyżby zaczęły się pojawiać jakieś naloty? Sięgnęłam po szybki test na paciorkowca. Tadam. Diagnoza gotowa – niecałe 24 godziny od początku objawów. Angina paciorkowcowa. Antybiotyk. Na 10 dni. Dlaczego?
Zacznę od podstaw.
Czy to częsta choroba?
Szacunkowe dane mówią o ponad 600 mln przypadków rocznie na całym świecie
Angina paciorkowcowa
Choroba wywołana przez paciorkowcowa Streptococcus pyogenes. Choroba bakteryjna (to ważne). Choroba występuje najczęściej zimą i wczesną wiosną.
Objawy
- Nagłe pojawienie się dolegliwości (!) – nagły początek jest dość charakterystyczny. Nie jest tak, że od kilku dni są objaw przepowiadające, nie ma kataru który się ciągnie od jakiegoś czasu. Zwykle w ciągu jednej doby pojawiają się objawy i stają się w tym czasie coraz bardziej nasilone.
- Silny ból gardła i trudności w połykaniu (100% chorych!).
- Gorączka >38ºC (u 68% chorych).
- Zaczerwienienie i obrzęk migdałków podniebiennych z nalotami włóknikowymi w kryptach (u 98% chorych).
- Powiększenie i tkliwość węzłów chłonnych podżuchwowych.
- Nudności, wymioty i ból brzucha – również mogą występować u dziecka anginą.
- Zwykle występuje u dzieci w wieku 3–14 lat.
- I na koniec dość ważne: brak typowych wirusowych objawów, czyli kataru, kaszlu, chrypki, biegunki, zapalenia spojówek oraz zmian w obrębie błon śluzowych jamy ustnej (porównaj z poprzednim wpisem o wirusowych zapaleniach gardła i migdałków – klik).
Jeśli dodatkowo pojawi się „płonąca” wysypka to mówimy o szkarlatynie (płonicy).
Czasami się dziwicie – „a niby skąd taki lekarz ma wiedzieć czy choroba jest wirusowa czy bakteryjna? Przecież trzeba zrobić CRP!”. Otóż nie trzeba! Mamy swoje sposoby 😉 Mamy fajne skale punktowe (skala Centora), które opierają się na występujących objawach i na wywiadzie. Pomaga to nam podjąć decyzję co do tego jakiego włączyć leczenie.
Żeby upewnić się w swoich podejrzeniach wykonujemy wymaz z gardła – albo na posiew albo na szybki test w kierunku paciorkowca. W obu przypadkach samo pobranie materiału trwa 2-3 sekundy. Wynik uzyskujemy albo po kilku dniach (posiew) albo po kilku minutach (szybki test). Ale w wielu przypadkach to co widzimy w badaniu lekarskim jest tak charakterystyczne, że wymaz nie jest nam potrzebny.
Jak to się przenosi?
Do zarażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt z wydzielinami chorej osoby. Może również dojść do aktywacji zakażenia u nosiciela. Po tym „spotkaniu” z bakterią, objawy pojawiają się w ciągu 12 godzin – do 4 dni maksymalnie. Ale po podaniu anytybiotyku – w ciągu 24 godzin dziecko przestaje zarażać. Bez antybiotyku trwa to zdecydowanie dłużej nawet tydzień po ustąpieniu objawów.
Leczenie
Antybiotyk. Skoro chorobę wywołuje bakteria to konieczne jest odpowiednie leczenie. Zmniejszy ono ryzyko powikłań, usunie bakterie i poprawi stan chorego. Paciorkowce grupy A (czyli min S. pyogenes) to fajne bakterie bo w 100% wrażliwe są na penicylinę. Po jej podaniu objawy dość szybko ustępują. Jak wspomniałam chory po 24 godzinach od podania leku przestaje zarażać. Antybiotyk powinno się podawać oczywiście w dawce przeliczonej na kilogramy masy ciała i przez 10 dni. Jego plusy są takie, że ma dość wąskie działanie, nie daje dużo powikłań i jest tani.
A jeśli antybiotyku nie podamy?
Choroba ma charakter samoograniczający się, trwa 5–7 dni. Więc objawy ustąpią same po tym czasie. Ale – po pierwsze może dojść do powikłań, a po drugie chory dłużej czuje się źle i dłużej zaraża otoczenie.
Nawrót anginy paciorkowcowej występuje u ok. 20–30% dzieci w okresie 3 miesięcy. Te nawroty wynikają często z nieprawidłowego stosowania antybiotyku (za krótko!, za mała dawka! lub zapominalstwo! i podawanie w nieodpowiednich godzinach – jeśli podajemy 2x/dobę to zawsze o tej samej godzinie np 8 i 20).
Powikłania anginy paciorkowcowej:
Może dojść do nacieku lub ropnia okołomigdałkowego (rzadziej ropień przestrzeni przygardłowej lub zagardłowej).
Poza tym boimy się – posocznicy, gorączki reumatycznej (2-4 tygodnie po przebytej anginie), ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek (13 tygodnie po przebytej anginie), zapalenia wsierdzia.
W przypadku leczonej anginy – te powikłania to na szczęście rzadkość.
Czy można wyjść na dwór?
Jeśli dziecko nie gorączkuje, dobrze się czuje, a na pogodzie nie ma huraganu/orkanu czy mrozu -20’C to może wyjść na dwór 🙂 Branie antybiotyku nie jest do tego przeciwwskazaniem 🙂 W ostrym okresie choroby kiedy Twoje dziecko ma gorączkę i źle się czuje to niech odpoczywa w domu. W trakcie leczenia – może pobiegać na podwórku 🙂
O wirusowych zapaleniach gardła poczytasz tutaj: klik.
Swietny tekst! W ogole dla poczatkujacej mamy 3miesiecznej córy;) jestem tu od niedawna… moglam przeoczyc, ale czy moglaby Pani poswiecic jeden wpis o wzmozonym napieciu miesniowym? Mysle, ze jest bardzo wazny dla debiutujacych mam. Tak wiele rzeczy moze nas zaniepokoic u malucha, ale warto, by ktos fachowym slowem wspomnial, na co zwrocic uwage.
dziękuję za miłe słowa. O napieciu jeszcze nie pisałam, dodam do mojej długiej listy rzeczy do zrobienia 😉 pozdrawiam ciepło 🙂
Trafiłam tutaj szukając innych tematów, ale natrafiłam na ten artykuł.
Czy anginę paciorkowca można stwierdzić tylko i wyłącznie na podstawie wyglądu gardła? Syn (1,5 roku) nie miał innych objawów, tylko lekarz stwierdził, że to angina po obejrzeniu gardła.
Może trafiliśmy na początkowym stadium choroby? Zdarzają się atypowe objawy tej choroby?
Pytam się bo jednak staram się nie podawać antybiotyków, kiedy nie jest to konieczne lub ostateczność.
zdarza się, że gardło jest BARDZO BARDZO charakterystyczne i wtedy tak. Ale eksperci z narodowego programu ochrony antybiotyków zalecają mimo wszystko wykonać wymaz z gardła na szybki test, albo posiew.
Mam 32 lata i syna w przedszkolu. Rok temu przechodziłam anginę 3 razy. On nie miał anginy a ja tak. U mnie pierwsza była najmocniejsza, na początku ból gardła i mdłości a potem 39 stopni i ból migdałów uniemożliwiający nawet przełykanie śliny. Za pierwszym razem pani dr rozpoznała anginę i wypisała antybiotyk. Za 2 i 3 razem mimo że mówiłam że jestem pewna że to angina bo miałam niedawno i czuję że znowu jest to samo, chodziłam be leków do czasu wystąpienia ropy wtedy dopiero dostawałam receptę na antybiotyk. Bardzo okrutna choroba. Powala na tydzień. Nawet odpowiednio leczona pozostawia słabo w postaci dużego i długiego osłabienia.
Dziekuje za ten wpis! Tak dużo mi się rozjaśniło w głowie i tak wiele można się od Ciebie nauczyć! Dziekuje!!!!! ????
Witam! Z moim 7-letnim synem borykamy się wciąż z anginą. W przeciagu ostatnich trzech miesiecy 2 razy. Wczoraj lekarz przepisał mu Amoksiklav (400 mg+57 mg) 5 ml w dawce 4,5 ml co 12 godzin. Młody waży ok. 21 kg. Zastanawiam się czy oby to nie za mała dawka. Skąd te ciągłe nawroty? Przestrzegamy ściśle godzin, dawek. Przy czym zwykle inny lekarz do którego jeździmy przepisu je Augentin w dawce 2x 5 ml przez 7 dni. Może to za krótko i dlatego te częste nawroty? Bede wdzieczna za odpowiedz i pozdrawiam!
jeśli to angina paciorkowcowa to 7 dni nie wystarczy
Co zrobić jeśli szybki test na paciorkowca jest dodatni a odebrany po kilku dniach wynik posiewu gardła nie potwierdza obecności paciorkowca tylko florę fizjologiczną? Skąd rozbieżności w wynikach? Oba wymazy były pobrane w czasie tego samego badania.
Podbijam… U syna covid, przy okazji zrobiony szybki test strep A, wyszla slaba kreska. Lekarz bez wiekszej diagnozy przepisal antybiotyk i stwierdzil, ze gardlo lekko czerwone… Zszokowana diagnoza, gdyz syn nie ma zadnych objawow anginy wrecz przeciwnie okropny kaszel od covid, zrobilam badania: crp niskie, Aso w normie, leukocyty niskie – wyniki w porzadku. Nie dalam antybiotyku, ale mam mieszane uczucia… Czekam jeszcze na wynik posiewu pobranego w laboratorium. Czy to mozliwe, ze ten szybki test byl bledny??? Tak podpowiada mi moja intuicja… Nie potrafie podac antybiotyku dziecku, ktore nie wskazuje zadnych objawow chorobowych. Prosze o rade i odpowiedz.
szybki test potrafi też pokazać nosicielstwo.
Czy po anginie paciorkowcowej możliwe są powikłania neurologiczne u dziecka?
Czy zawsze przy anginie boli gardło? Corka 5.5 rano mówiła ze pobolewa ja gardło ale łagodnie, dostała gorączki 39 ale ból gardła zniknal, po lekach p.gorsczkowych dobre samopoczucie, bez problemu je i pije. Goraczka wróciła po 7h. Gardło zaczerwienienie ale bez tragedii, głęboko z tylu i w „kryptach” kropeczki ale raczej nie naloty takie ociekajace. Kataru nie ma. Czy to nie dziwne? Raczej wirusowka?
Czy tą wysypka może swędzieć? I jak długo? No i czy język musi być malinowy dla potwierdzenia że to szkarlatyna?
czy napisze Pani cos o PANDS jako powiklaniu po anginie paciorkowcowej ?
Super artykuł! Dziękuję! Czy w przypadku trzech angin u dziecka 2,5 rocznego możemy mówić o chorobie nawracającej? Trzy anginy w odstępach 3 miesiące.
Przede wszystkim zweryfikowała bym tutaj czy to na pewno były anginy paciorkowcowe. Czy były one potwierdzone wymazem z gardła? Kolejne pytanie jak one były leczone? Czy były stosowane antybiotyki zgodnie z rekomendacjami i czy były przyjmowane wszystkie dawki w regularnych odstępach czasu przez 10 dni?
Chciałam również dopytać o ten ból bo trochę to mylące, że w 100% Pani napisała. U dzieci chyba tak to nie działa. Ostatnio moja córka miała anginę, wszystkie objawy typowe ale zero bólu gardła. Apetyt dobry i trudności w połykaniu również nie miała. Prędzej trudności w oddychaniu w nocy.
czy to była angina potwierdzona badaniami? Szybki test? wymaz?
Starsza córka lat 6 ma anginę potwierdzona szybkim testem. Objawy jak z postu. Po kilku dniach młodsza córka szybki oddech złe samopoczucie. Dziś tylko takie objawy zobaczymy co będzie jutro. Czy dziecko prawie 2 letnie mogło się zarazić od siostry? Słyszałam kiedyś że angina bakteryjna bardzo rzadko występuje u dzieci do 3 lat
Syn 4,5 roku właśnie leczymy się na anginę antybiotykiem i nie byłam pewna czy możemy wychodzić z domu.
Dzięki możliwości poczytania o tej chorobie już nie mam wątpliwości .
Dziekuje 😊
Czy dziecko z anginą leczoną 24h od wystąpienia objawów antybiotykiem, kiedy poczuje się dobrze może pójść do przedszkola w czasie trwania antybiotykoterapii ? Czy lepiej do końca antybiotyku siedzieć w domu ?
jeśli poczuje się dobrze i nie będzie miał objawów to z epidemiologicznego punktu widzenia może iść do przedszkola o ile nie zakłóci to podawania antybiotyku.
W mojej okolicy nie mamy zbyt wielu pediatrów. Niestety moja córka ciągle łapie anginy , tłumaczę lekarzom ,że antybiotyk powinien być na 10 dni to zawsze przepisują jej na niecałe 7 . (Np. amotaks 100ml / 7.5mlx2 dziennie ) . I prywatnie i na nfz zawsze to samo . Nie wiem może powinny być jakieś wytyczne odgórne ?
są wytyczne które mówią jak leczyć. nie wiem dlaczego lekarze się do nich nie stosują
Córka ma nabrzmiałe i czerwone gardło, migdały z białymi nalotami, gorączka koło 38st., ból mięśni. Dwa szybkie testy- ujemne. Czy jeśli testy są ujemne to mamy pewność, że to nie angina mimo, że występują białe naloty?
naloty występują bardzo często przy infekcjach wirusowych. najlepiej udać się do lekarza i to on zbada i podejmie decyzję co do rozpoznania i leczenia