dla mamy noworodka, infekcje

RSV – co to za wirus?

Wirus RS, czyli w skrócie RSV (respiratory syncytial virus) to syncytialny wirus oddechowy. Jak nazwa wskazuje atakuje on układ oddechowy. Zakażenia, które powoduje występują sezonowo. Dlatego są takie momenty w pediatrii kiedy jesteśmy tym wirusem wyjątkowo zmęczeni. To najczęściej okres zimowy (szczyt zachorowań grudzień-styczeń-luty).

Blisko 90% dzieci w ciągu pierwszych dwóch lat życia będzie miało bliskie spotkanie z RSV. W tym okresie życia wspomniany wirus wywołuje zapalenie oskrzelików. Ale nie każde dziecko prezentuje typowe objawy i nie zawsze postawimy takie rozpoznanie.

Skoro sezon jest otwarty (i pewnie dlatego tutaj trafiłaś/trafiłeś) to trzeba rozwinąć temat.

Kogo dotyczy zapalenie oskrzelików?

Infekcja RSV u małych dzieci przebiega często jako zapalenie oskrzelików. Przede wszystkim chodzi tu o dzieci do 2 roku życia, a głównie niemowlęta. Zasada jest taka, że im młodsze dziecko to tym gorszy przebieg infekcji. Większość pobytów szpitalnych to dzieci w pierwszych trzech miesiącach życia.
Wg kryteriów amerykańskich zapalenie oskrzelików to pierwsza infekcja dróg oddechowych, którym towarzyszą świsty i zwiększony wysiłek oddechowy.
Chłopcy chorują nieco częściej niż dziewczynki.

Jak można się zarazić?

Po około 5 dniach od kontaktu z wirusem rozwija się choroba. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową (poprzez kaszel lub kichanie) lub pośrednio, czyli na przykład przez kontakt z oślinionym przedmiotem. Najczęściej niemowlę zaraża się od starszego rodzeństwa.

obrazek wygenerowany przez AI

Objawy

Zaczyna się niewinnie – od kataru, który trwa 2-4 dni. Gorączka może, ale nie musi się pojawiać. Po tym niewinnym katarku pojawi się kaszel, częstsze oddychanie i coś co rodzice określają zwykle jako „charczenie” w klatce piersiowej lub trudności z oddychaniem, czyli świszczący oddech.

Większość dzieci przechodzi infekcje łagodnie, ale trwa ona 7-10 dni. I to jest to co chciałabym żebyście zapamiętali. Najczęściej infekcja nie wymaga hospitalizacji. Większość dzieci dobrze radzi sobie z leczeniem objawowym w domu.

ALE…

Zdarzają się przypadki ciężkie przebiegające z niewydolnością oddechową. U niektórych dzieci może się pojawić zapalenie płuc i ucha środkowego. Im młodsze dziecko tym większe ryzyko cięższego przebiegu.

obrazki wygenerowane przez AI

Przyczyna

Zapalenie oskrzelików w grupie niemowląt wywołuje najczęściej właśnie wspomniany na wstępie RSV. Możliwa jest również inna etiologia tej choroby – u starszych dzieci są na przykład rhinowirusy czy wirus paragrypy. Wirus RS inkubuje się kilka dni i powoduje stan zapalny nabłonka górnych dróg oddechowych, następnie ten stan zapalny przechodzi niżej.

Kiedy dojdzie do zapalenia oskrzelików (czyli tych najmniejszych gałązek oskrzeli) to powstaje efekt pułapki powietrznej i rozdęcia płuca, jego niedodmy – to już bardziej nasze medyczne rozpoznania na podstawie badań obrazowych.

Jak rozpoznać?

Wystarczy wywiad i badanie lekarskie. W podstawowych badaniach: na przykład morfologii krwi obwodowej stwierdzimy podobne odchylenia jak w każdej innej infekcji wirusowej – ale nic charakterystycznego.

Możliwe jest wykrycie antygenu wirusa w szybkich testach. Posługujemy się nimi zdecydowanie częściej niż kiedyś. Tutaj wiele zmieniła pandemia i szybkie testy stały się bardzo popularne. Wykrywać możemy w nich nie tylko pandemicznego wirusa SARS-CoV-2 ale i wirusy grypy czy RSV. Oczywiście te testy mają swoje ograniczenia i nie zawsze ich wynik jest 100% pewny, ale rzeczywiście bywają pomocne np w kwestii włączenia dodatkowego leczenia czy izolacji.

RTG klatki piersiowej czy USG płuc nie są konieczne, chyba, że podejrzewamy zapalenie płuc lub nie ma poprawy stanu pacjenta.

Leczenie – jak pomóc maluszkowi

Zapalenie oskrzelików przy dobrym stanie dziecka może być leczone w domu. Nie zawsze konieczny jest pobyt w szpitalu. Jeśli dziecko wysoko gorączkuje, nie pije, ma dużą duszność to wtedy szpital może okazać się koniecznością.

W leczeniu łagodzimy objawy choroby. Poimy i karmimy dziecko częściej mniejszymi porcjami. Oczyszczamy nos, nawilżamy drogi oddechowe.

W niektórych przypadkach konieczny może być tlen. Sam antybiotyk (jak to przy wirusach) zwykle nie jest konieczny. Włączyć go można przy podejrzeniu nadkażenia bakteryjnego czy przy zapaleniu ucha środkowego (które może współwystępować w tej chorobie).

Inhalacje z soli hipertonicznej – wiem, że wielu lekarzy je zapisuje i wielu rodziców je lubi, ale zdania ekspertów są podzielone. Co innego mówią zalecenia amerykańskie a co innego brytyjskie czy szwedzkie. W zapaleniu oskrzelików leczonych w warunkach szpitalnych te inhalacje mogą okazać się konieczne, ale rutynowo nie muszą być podawane.

W leczeniu cięższych przypadków może okazać się konieczne wspomaganie oddechu.

Kto jest najbardziej narażony na infekcję RSV?

Rzecz jasna niemowlęta, bo to u nich najczęściej występuje zapalenie oskrzelików. Ale są też wśród niemowlaków grupy szczególne:

  • wcześniaki (zwłaszcza urodzone przez 32 tygodniem ciąży)
  • dzieci z przewlekłymi chorobami płuc i serca
  • dzieci z zaburzeniami immunologicznymi
  • dzieci z chorobami nerwowo-mięśniowymi

Ochrona

Ochronić przed zakażeniem możemy inne dzieci – poprzez izolowanie dziecka chorego (zwłaszcza w warunkach szpitalnych). Na oddziałach szpitalnych dzieci w infekcją RSV mogą leżeć na jednej sali ale nie powinny mieć kontaktu z dziećmi bez RSV. Dodatkowo – ważna jest higiena, aby zapobiec przeniesieniu przez przedmioty.

U dzieci z dysplazją oskrzelową płucną i u dzieci urodzonych przed 32 tygodniem ciąży można zastosować profilaktykę bierną – czyli podawać w formie wstrzyknięć przeciwciała, które mają celować w wirusa.

Zaleca się również karmienie piersią – co również ma zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem.

Palisz? Rzuć! To również uchroni Twoje dziecko przed zakażeniem RSV.

Skutki choroby?

Po samej infekcji kaszel zwykle nie znika od razu – może utrzymywać się przez kilka tygodni. Dzieci po zapaleniu oskrzelików mają też większe tendencje do chorowania na zapalenia oskrzeli w przyszłości.

Śmiertelność wynosi 1-2%.

Przy okazji ten infekcji dróg oddechowych przypominam, że na blogu jest też wpis o zapaleniu oskrzeli, zapaleniu płuc i o przeziębieniu 😊

25 thoughts on “RSV – co to za wirus?

  1. Dziękuję za ten artykuł… jest akurat u mnie bardzo na czasie, ponieważ razem z moim 4 miesięcznym synkiem leżymy w szpitalu z zapaleniem płuc wywołanym przez rsv…. który „został sprzedany” synowi przez starsza siostrę – przedszkolankę… Nareszcie mam jakąś faktyczną wiedzę na jego temat…
    Pozdrawiam ??

  2. Czy zachorowania występują także u dzieci starszych? Czy moje 2 letnie wcześniaczki 31 TC, bez większych problemów zdrowotnych, są nadał w grupie ewentualnego ryzyka?

  3. Zosia miala 11 dni jak wyladowalismy z wirusem Rsv w szpitalu.Zniosla go bardzo lagodnie.Prawdopodobnie przyniesiony od starszej siostry z przedszkola.

  4. Kiedy wszedł Synagis dla wcześniaków poniżej 32 tc? Moja córeczka urodziła się w marcu 2018, w 31 tc i nie załapałyśmy się na Synagis.
    Zresztą od lat na szczęście powiększają grupę docelową. Starsza córka z 2009, z 27 tc i też nie dostała Synagisu, bo wtedy musiało być wcześniactwo połączone z dysplazją, a nie ma jej.

  5. Mój prawie dwuletni synek miał katar, potem kaszel i jakby charczenie… Podejrzewam, że mógł mieć tego wirusa… Jednak żaden lekarz w naszej przychodni nie chciał nas przyjąć żeby osłuchać młodego. Teraz jest dobrze, jednak zastawiam się, czy mogą być późniejsze powikłania tego wirusa jeśli nie był leczony? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam!

  6. Jaki jest czas wylegiwania się wirusa?? Moj syn 19.01 mial kontakt z dziewczynka, ktora dzisiaj czyli 26.01 wyladowala w szpitalu z powodu tego wirusa. Czy moglo dojsc do zakazenia?? Po jakim czasie bede mogla spac spokojnie?

  7. My właśnie leczymy się w domu z powodu pierwszych objawów… intensywnie się inhalujemy lekami i solą. Czekam na przełom 3 dnia- podobno wtedy okaże się czy jest progres czy regres choroby. Młody ma 9 tygodni i albo złapał ode mnie albo złapaliśmy oboje w przychodni podczas szczepienia.

  8. A my jesteśmy w szpitalu. Syn 9 tygodni, wszystko zaczęło się tak jak w opisie. Charakterystyczny objaw to zapadanie się brzucha przy oddechu i wypuklenie klatki piersiowej, co u „pulchniutkiego” 2 miesięcznego bobaska nie wygląda najlepiej, a dla świeżo upieczonej mamy-strasznie ?

  9. Czy po 3 tygodniach od leczenia w szpitalu jest możliwie ponowne zarażenie wirusem? Bo nasz maluszek ma teraz zatkany nosek bez kataru z rana i nie wiemy czy jest możliwy powrót wirusa? Czy może jestem już przewrażliwiona?

  10. Aktualnie córka 4lata szpital ot zaczęło się niewinny katarek po 2dniach nad ranem ostra duszność sine usta. Coraz więcej wyjątków się zdarza bo choroba raczej niemowlęca a tu przedszkolak wymagający tlenoterapi przyjęty w stanie ciężkim 🙁 urodzona prawidłowo żadnych chorób przewlekłych rodzice niepalący.
    Na szczęście wychodzimy na prostą

  11. Dzień dobry. Dziękuję za świetny artykuł. Jak długo dziecko zaraża? (2,5 roku) Wystąpił katar, a w 4 dniu doszedł kaszel. RSV stwierdzone w 6-tej dobie przez lekarza i potwierdzone testem.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  12. Wspaniały, merytoryczny artykuł. Po jakim czasie od zachorowania na RSV udać się na szczepienie (dokładnie na szczepienie przeciwko meningokokom z grupy B)?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *