badania, inne

CRP – po co? kiedy? o czym świadczy wynik dodatni?

  • CRP może mu zrobimy?
  • Zrobiłam CRP tak „na w razie czego”.
  • Ma podwyższone CRP i co teraz?
  • CRP jest dobre, ale przecież widać po nim że jest chory…

Co to takiego to CRP?

Białko C-reaktywne (CRP). Takie białko, którego obecność jest dla nas wyznacznikiem zapalenia czy zakażenia. Produkowane jest w wątrobie i w normalnych warunkach (pełnego zdrowia) jego poziom wynosi do 10 mg/l.

Po co robimy CRP?

„Z grubsza” można powiedzieć, że po to, by zobaczyć jak bardzo dziecko jest chore.

Podczas infekcji poziom tego białka rośnie w ciągu 6-8 godzin, a po mniej więcej dwóch dobach może osiągnąć wartości nawet 400 mg/l lub wyższe (przy takich poziomach to trzeba mieć już całkiem mocne nerwy). Do normy CRP powraca po 7-12 dniach (!). Jak widać może bardzo urosnąć w krótkim czasie, a nawet pomimo prawidłowego leczenia i ustępowania procesów zapalnych być podwyższone jeszcze przez wiele dni.

Badanie jest bardzo przydatne, zwłaszcza u małych dzieci i zwłaszcza wtedy, gdy objawy choroby nie są jednoznaczne.

Jak przygotować dziecko do badania?

Białko CRP oznacza się z krwi (zwykłe pobranie z żyły lub nakłucie palca). Nie trzeba się specjalnie do niego przygotowywać. Dziecko nie musi być na czczo.

Oczywiście, że lepiej pobrać krew z żyły – wynik zawsze jest dokładniejszy.

To już wiemy co mu jest?

Podwyższone CRP nie powie nam na co dziecko jest chore. Co więcej – nie zawsze podwyższone CRP świadczy o tym, że dziecko ma infekcję. U otyłego dziecka ten parametr może być stale podwyższony (oczywiście nie będą to wartości rzędu 100 czy 200, ale nieznacznie powyżej normy może być).  W przypadku dzieci z chorobami reumatycznymi, z gastroenterologicznymi czy z nowotworami również. U dorosłych przyjmujących hormony podobnie. Jeśli mamy wątpliwości to najlepiej jest wykonać dodatkowo morfologię. Połączenie tych dwóch badań daje nam więcej odpowiedzi.

Jaki wynik taka infekcja?

Z grubsza przyjmuje się, że wynik CRP do 40 jest spoko. Świadczy raczej o infekcji wirusowej niż o bakteryjnej. Powyżej tych wartości coraz mniej prawdopodobny jest wirus, a coraz bardziej bakteria. Nie ma tu jednak jasnej i konkretnej granicy. Wszystko zależy też od tego na jakim etapie ewentualnej choroby oznaczymy ten parametr. Zdarza się infekcja bakteryjna przy CRP 30, ale i wirusowa przy CRP 140.

Nie bez znaczenia jest również wiek dziecka. U noworodka CRP 40 może nas już trochę zaniepokoić.

U noworodka

Białko CRP jest dobrym wskaźnikiem infekcji noworodka, ale musi być wykonywane seryjnie – co kilka-kilkanaście godzin. Dlaczego? U noworodka między 24. a 48. godziną życia CRP narasta naturalnie i nie powinno być podstawą do włączenia antybiotykoterapii.

CRP u noworodka może być również podwyższone w wyniku niedotlenienia czy podania surfaktantu.

Wysokie CRP a antybiotyk

Tutaj zwykle jest problem. Dawać ten antybiotyk czy nie? „Jak to? Ma podwyższone CRP i nie daje się antybiotyku„? O ile przy wyniku 400 to raczej nie będziemy się zastanawiać, to przy takim 40 już jest mała zagwostka. Zacznijmy jednak od tego, że antybiotyk nie jest lekiem na „wysokie CRP”. Samo badanie nie mówi nam na co dziecko jest chore i leczenie również nie może być zastosowane na sam wynik. Leczymy pacjenta, a nie jego wyniki badań.

Dlatego wszystko zależy od objawów, które dziecko demonstruje, od czasu ich trwania, od ogólnego samopoczucia dziecka. Dodatkowo można się wspomóc badaniami dodatkowymi – morfologią czy badaniem moczu jeśli nie stwierdzono nic w takim ogólnym badaniu lekarskim. Mamy tez do dyspozycji badania obrazowe (chociażby RTG czy USG).

Może zdarzyć się sytuacja, że mając dwójkę pacjentów w tym samym wieku z wynikami CRP rzędu 80, jeden otrzyma od lekarza antybiotyk a drugi nie.

CRP przy każdej infekcji?

Czy CRP powinno się oznaczać przy każdej infekcji? Nie. Biorąc pod uwagę, że ogólnie zdrowe dziecko (bez zaburzeń odporności), ma prawo chorować nawet 8 czy 9 razy do roku (i jest to norma), a chcielibyśmy oznaczać CRP przy każdej infekcji to dziecko byłoby nieźle „podziurawione”. Wielu rodziców nie docenia badania lekarskiego. A prawda jest taka, że oglądaniem i dotykaniem dziecka lekarz jest w stanie sporo się o pacjencie dowiedzieć. Do tego jest stetoskop i otoskop, więc informacji można uzyskać naprawdę wiele. Samym patrzeniem w gardło jesteśmy często w stanie określić czy zapalenie gardła jest wywołane bakterią czy wirusem.

CRP zleca się w razie wątpliwości i gdy chcemy monitorować zastosowane leczenie (kontrolujemy czy CRP spada).

CRP profilaktycznie?

Pytacie często: Czy mogę wykonać badanie CRP przed szczepieniem? Mogę. Ale w mojej ocenie nie ma takiej potrzeby. Kiedy rodzic przychodzi z wynikiem to nie kręcę nosem, nie krytykuję. Jeśli ma go to jakoś uspokoić to również nie powiem „nie, nie wolno, nie pozwalam”. Ale jak wspomniałam wyżej – warto docenić badanie lekarskie. Dziecko jest jeszcze dodatkowo przed szczepieniem ważone, u maluszków ocenia się też odruchy, napięcie mięśniowe, ogląda się okolicę pieluszkową. Jeśli jakaś ostra infekcja w momencie szczepienia by była, to z dużym prawdopodobieństwem lekarz ją wykryje.

Zdarzyć się może sytuacja, że dziecko w momencie badania kwalifikującego do szczepienia jest w trakcie wylęgania jakiejś infekcji. Wówczas badanie lekarskie tego nie wykryje (w wywiadzie lekarz pyta czy dziecko kontaktowało się z kimś chorym, ale prawda jest taka, że rodzic również może o tym nie wiedzieć). Ale badanie CRP wykonane dzień wcześniej, czy nawet tego samego dnia rano również może tego nie wykryć, bo może być jeszcze w normie. Przyjmuje się, że każde małe dziecko, w każdej chwili może być w trakcie wylęgania choroby zakaźnej i nie jest to przeciwwskazaniem do szczepienia.

Jeśli mówimy już o profilaktycznym wykonywaniu badań to bardziej skupiłabym się na morfologii. Która mówi nam więcej o stanie ogólnym dziecka potencjalnie zdrowego – pomoże nam na przykład wykryć niewielką niedokrwistość.

Poczytaj też o OB i PCT.

Zachęcam Was do zakupu ebooka szczepionkowego „309 pytań o szczepienia” gdzie znajdziecie odpowiedzi na całe mnóstwo pytań!

309 pytań o szczepienia

42 thoughts on “CRP – po co? kiedy? o czym świadczy wynik dodatni?

  1. Chyba faktycznie nie ma co przesadzać z Crp, ja przed szczepieniem stosuje tygodniowa kwarantanne, nie zapraszamy wtedy nikogo, jest mama tata i samotne spacery.
    A czy zasadne jest wykonanie wymazu z gardła z antybiogramem przed ewentualnym przepisaniem antybiotyku dla dziecka? Bez tego badania wydaje mi się ze antybiotyk jest dobierany raczej „w ciemno”.
    To pytanie na przyszłość, na razie nie mieliśmy żadnej infekcji, dziecko ma prawie 15 miesięcy, bardzo uważamy żeby nie stykalo się z osobami chorymi, sami również staramy się takich osób unikać.Tylko czy nie robimy dziecku w ten sposób krzywdy? Czy dziecko w tym wieku jest już w miarę odporne? Chcemy córeczkę ochrzcic a w kościele wiadomo, różni ludzie, różne bakterie, trochę mnie to przeraza.Pozdrawiam:-)

    1. wymaz z gardła w czasie gorączki, objawów zapalenia – popieram, ale tylko ten w kierunku paciorkowca (można go wykonać w gabinecie – po 2 minutach mamy wynik czy jest paciorkowiec czy nie). takie wymaz dla wymazu pokaże nam bardziej nosicielstwo niż przyczynę ostrej infekcji. A antybiotyk zwykle dawany jest w ciemno – zgadza się, ale mamy antybiotyki I-rzutu – czyli te rekomendowane w pierwszej kolejności w zapaleniu gardła, zapaleniu ucha czy zapaleniu płuc i ten I-rzut obejmuje najczęstsze bakterie wywołujące dane zapalenie. W przypadku testu na paciorkowca -jeśli wyjdzie dodatni to wiemy, że można zastosować penicylinę ale że należy wydłużyć czas podawania antybiotyku.

  2. Niestety w obecnych czasach większość lekarzy da abtybiotyk przy crp 40 tylko po to., żeby chronić siebie. Gdyby cokolwiek złego stało sie dziecku, to takie crp i brak antybiotyku to odrazu wyrok skazujący i uwaga w TVNie.

    1. Ohh a u nas od tygodnia katar i po tym czasie gorączką 3 dni już. Chopiec 14 miesiecy podawane ibuprofen i paracetamol. Po badaniach crp 8. Mały oslabiony i troche odwodniony jak to przy gorączce i tylko pierś pić chce. Dr zlecila antybiotyk. Po 1 dawce goraczka spadła czy zbieg okoliczności ? Martwie sie bo mały dostaje co chwila antybiotyk ratunku !!!

  3. Witam
    24.07.2018 urodziłam syna dziś tj. 26.07.2018 wyszło mu wysokie crp zostały podane antybiotyki na pewno penicylina i coś jeszcze niestety nazwy nie pamietam. Bardzo się obawiam o zdrowie mojego synusiowi czy podwyższone crp mogło mieć coś związane z tym że dziecko było urodzone w 41 tygodniu ciąży wody płodowe były już zielonkawe ??

    1. wiele może być przyczyn podwyższonego CRP, zielone wody płodowe mogą się również zdarzyć u dzieci urodzonych o czasie. Prosze nie martwić, synek jest pod opieką specjalistów

  4. A czy po szczepieniu CRP może być podwyższone?
    Byłam z córką na szczepieniu w 6-tym roku życia czyli błonica, tężec, krztusiec a dwa dni później mieliśmy zaplanowaną morfologię. Następnego dnia po szczepieniu wymiotowała i miała podwyższoną temperaturę (37,7) i było to raczej jednorazowe. Pediatra stwierdził, że szczepienie nie jest przeciwwskazaniem do wykonania morfologii więc ją zrobiliśmy razem z białkiem CRP, którego wartość wyniosła 75 mg/l i stąd moje pytanie czy może to być następstwem szczepienia czy raczej może sugerować jakiś inny stan zapalny?

    1. Dzien dobry. Syn 2 lata i 3 miesiace od poniedzialku goraczkuje. Temperatura do 39,3. Oprocz goraczki nie ma zadnych innych objawow. Zadnego katrau ani kaszlu, zadnej wysypki. Nie ma powiekszonych wezlow chlonnych. Po obnizeniu temperatury maluch zachowuje sie jakby mu nic nie dolegalo. Bawi sie i psoci 😉 Wczoraj zrobilismy crp i wynik to 35. Badanie wykonalismy prywatnie poniewaz na codzien mieszkamy za granica i do Polski przyjechalismy na swieta wielkanocne. Czy powinnismy zastosowac u syna antybiotyk? Moze wykonac dodatkowe badania? Bede wdzieczna za rade. Pozdrawiam.

  5. Witam,
    A u nas sytuacja wygląda nietypowo, gdyż synek ciągle przeziębiony od około 3 miesiąca życia a zaraz będzie mieć 6 miesięcy. Raz mocniej a raz lżej – mam tu na myśli katar, kaszel bez gorączki i pomimo tych przeziębień CRP w normie. W ostatnim czasie przeziębienie przybrało na sile tzn. od około 11 dni mocny i mokry kaszel. W nocy synek dławi się wręcz tą flegma a rano jak mu odciągam to ma tej flegmy bardzo dużo i jest ona zielona. Oczy zaropiałe i zlepione, stan podgorączkowy ok. 37,9 stopni celsjusza utrzymujący się w dzień i wieczorem a w nocy bez gorączki. Wykonaliśmy badanie CRP i co? Wynik na poziomie 9,2… Nic z tego nie rozumiem na prawdę…. A zanim odebrałam wynik CRP lekarz na podstawie wywiadu przepisał antybiotyk… I co podawać go?

  6. Mamo -Pediatria!Czy to możliwe aby crp było podwyższone a dziecko nie miało żadnych objawów? Dziś mamy wtorek .W czwartek syn zwymiotował 3 razy ,myślałam że zjadł za dużo nuggetsów,ale później w nocy też 2 razy wymiotował.W piątek do południa miał 38 st .podałam syrop .Pani Doktor zleciła badania krwi . Wyniki wg Pani Doktor wskazywały na infekcje bakteryjną .Syn od piątku nie zagoraczkowal nie wymiotował,czuje się dobrze .Mimo to Pani Doktor kazała powtórzyć badania .Stąd moje pytanie . Czy Crp może być podwyższone bez objawów . W piątek syn miał 31,4 .Jutro powtarzamy badania ale bardzo się boję . Proszę o odpis .Ewa

    1. Jednak jakieś objawy się pojawiły skoro zarówno była Gorączka, jaki te wymioty. I to może tłumaczyć to nie znacznie podwyższone CRP. Ale jego wynik na pewno nie jest jednoznaczne i nie przemawia za infekcję bakteryjną.

  7. To u mojej córki crp wynosiło 300..Zwykła gorączka ale coś mi nie pasowało, poprosiłam pediatrę o skierowanie na morfologie. Okazało się ze to ropne zapalenie zatok które już powoli szlo na płuca plus zakażenie układu moczowego.Na szczęście antybiotyk był dobrze dobrany (leczenie szpitalne) i w 3 dni spadło nam do 45 A później do 3. Ale strachu co nie miara:)

  8. Witam. Mój syn 2.5 roku jakiś miesiąc temu miał zapalenie stawu biodrowego i utykał na prawa nóżkę. Pediatra zalecił podawać ibum forte i przeszło tylko że po tygodniu utykanie wróciło i trwa do dzisiaj. Najgorzej utyka rano po wstaniu z łóżka później już nie jest tak źle. Czy takie utykanie może być od tego zapalenia czy raczej szukać innej przyczyny? bo dość długo to trwa.

  9. Dzień dobry . W piątek urodziłam synka . Wczoraj miał pobrane crp I wyniosło 10 . Natomiast dziś wzrosło 16krornie A leukocyty spadły czy mam czym się denerwować?

  10. Witam w piątek urodziłam synka. Wczoraj miał robione crp I wyszło mu 10 dziś rano miał powtarzane I wyszło 16krotnie większe. Znów leukocyty spadły. Czy mam się nie pokoic?

  11. Czy u noworodka przy crp 25 konieczne jest wdrożenie antybiotyku? Czy można wyjść do domu i kontynuować leczenie?

  12. Dzień dobry. Moja córcia w marcu przechodziła ostre odmienniczkowe zapalenie nerek. Dostała gorączki myślałam że to może 3 dniowka bo żadnych innych objawów nie było. Po miesiącu znowu dostała gorączki wynuki z moczu morfologii złe crp wysokie. Zapalenie/ zakażenie dolnych dróg moczowych.Szpital i leczenie. Po wyjściu ze szpitala miesiąc po znowu nawrót. Znowu szpital. Ta sama sytuacja. Teraz córka od piątku ma gorączkę morfologia i mocz bardzo dobre tylko crp ponad 50 co to może być?

    1. Ale czy córka została zdiagnozowana w kierunku ewentualnej wady układu moczowego? Przy tej ilości zakażeń w tak krótkich odstępach warto byłoby jednak zrobić jakąś dokładniejszą diagnostykę. Wiele zależy od tego jakie bakterie wywoływały zakażenie, jakie były odchylenia w badaniu ultrasonograficznym, niemniej jednak już sama liczba zakażeń obligowałaby nas do dodatkowej diagnostyki

  13. Witam.
    Syn urodzi się z CRP na poziomie 25, cz w takim wypadku powinien być zaszczepiony w pierwszej dobie ? crp spadło dopiero po 4 dniach hospitalizacji. Zaszczepiony został od razu, dopiero po tym fakcie lekarz zobaczy wynik CRP i wtedy podał jeszcze antybiotyk. Oczywiście autyzm to zapewne zbieg okoliczności…. Pytam czy formalnie taki poziom crp nie powinien być przeciwskazaniem do szczepienia?
    Pozdrawiam

    1. CRP samo w sobie może być podwyższone po porodzie. Jest to moment dużego stresu. Nie znam dokładnego wywiadu, ani nie wiem co działo się z dzieckiem, ale samo crp nigdy nie powinno być rozpatrywane jako jedyny parametr. Zawsze patrzymy przede wszystkim na pacjenta.

  14. Witam. Córka wczoraj dostała temp 39,1 zbiłam ibum forte. Po 6 godzinach temp 38,5 i znów podałam syrop.
    Wizyta u pediatry. Migdałki z lekkimi ropniakami. Za dnia w ogóle nie zagorączkowała. Crp z krwi 91.
    Doktor kazała wykupić antybiotyk, pomimo że córka nie ma temp, lecz wysokie crp. 😔

  15. Czy u rocznego dziecka 2 infekcje w odstępie 4 miesięcy z wysokim CRP i leczeniem szpitalnym (raz CRP 100 przy zapaleniu ucha a drugi raz drogi moczowe plus podejrzenie PIMS CRP 340) są wskazaniem do dodatkowych badań lub konsultacji? W obydwóch przypadkach posiew krwi był jałowy. Pomiędzy tymi infekcjami były katary i zapalenie oskrzeli. Dziecko żłobkowe.

  16. Mamopediatro, twierdzisz, że antybiotyk nie powinien być podany tylko że wzgledu na podwyższony wynik CRP tylko również stan zdrowia pacjenta powinien być brany pod uwagę. 27 urodziłam synka, dziś miałam wyjść z nim do domu, bo było wszystko ok, Pani doktor zleciła jeszcze tylko badania, bo nie miał w tym kierunku robionych. CRP wyszło 18 i Pani doktor powiedziała, że 5 dni musimy zostać w szpitalu i podać antybiotyk.

  17. córka urodziła sie 22.11, w pierwszej dobie CRP było na poziomie 4, dziś kolejna morfologia i CRP wzrosło do 8. Pediatra powiedziała, że klinicznie bardzo dobrze wygląda (kolor i ogólny wygląd, ma dobry apetyt). Niestety żona z córką muszą zostać dłużej w szpitalu, jutro będzie powtórzone CRP, jeżeli wzrośnie CRP będzie wdrożona antybiotykoterapia.
    Czy jest się czym niepokoić, czy konieczny jest antybiotyk przy takim wyniku CRP?
    Dodam, że syn miał zapalenie płuc przy urodzeniu, dlatego żona załamana…
    Pozdrawiam.

  18. Córka urodziła się przez cesarskie cięcie,po porodzie okazało się że crp ma 40,na kolejny dzień było 22,a dziś 13,9. Co oznacza ten wynik ? Dopisze że były zielone wody płodowe i wtedy lekarze zadecydowali o CC. Czy to może być powod tego wyniku crp?

  19. moja córka 29.03 trafiła do szpitala z crp 271. kompletnie nie wiedziałam co jej może być, bo w weekend bylam 2 x w szpitalu miejskim az w końcu odesłali nas do specjalistycznego szpitala. tam kolejka masakrycznie długa i sanitariusz polecił nam inny szpital. okazało sie, ze z uszami ok (chociaż pojawiła się krew i stwierdził uraz mechaniczny) pediatra dala skierowanie do szpitala, zbadali ja od stop do głów. obstawiali zum, ale posiew wyszedł ok.. więc poszlo, że to obustronne zapalenie uszu z wysiekiem. 1.04 crp było 45. lekarze nie wiedzą, kiedy pójdziemy do domu..
    jedyny objaw to byla goraczka

  20. Czy wykonywać profilaktycznie badanie krwi u dziecka ogólnie zdrowego? Jeśli tak to czy tylko morfologia? Synek ma 3 latka i jeszcze badania z krwi nie miał.. Stąd pytanie.

    1. nie ma takiej konieczności. Od stwierdzenia ewentualnych wskazań do badań i tego jakie to powinny być badania są bilanse zdrowia dziecka

  21. Dzień dobry. Dziecko od Wigili ma wysoką temperaturę 39, suchy kaszel a raczej takie ciągle pokaslywanie. We wtorek crp 82 neutrofile wysoko, limfocyty niskie, leukocyty przy górnej granicy. Decyzja o włączeniu antybiotyku. Dostał juz 2 dawki augmentin es ale temperatura powraca co 8 godzin. Czy jeszcze za krótko na działanie antybiotyku czy może jest źle dobrany. Z nosa leci zielona wydzielina choć też już przezroczysta. Nos przytkany- nie idzie wydmuchać tylko samo wylatuje jeśli chce. Mamy jutro powtórzyć morfologie i crp. Nie wiem co dalej

  22. Dziewczynka lat 7. 5 dni gorączki sięgającej 40.6 st. Spada po podaniu leku, wraca po około 6h. Niewielki ból gardła. Brak kaszlu. Nos zatkany. Wymioty przy nasileniu gorączki. Podejrzenie anginy. Teraz pytanie czy wirusowa czy bakteryjna.
    Crp 3.93 mg/dl (norma do 0.5 mg/dl) (zrobione w 5 dzień choroby)
    Ob 26 (norma 15)
    Morfologia : monocyty (powyżej normy)
    Niedojrzałe granulocyty (powyżej normy)
    Eozynofile (ponizej)
    RDW-SD (poniżej)
    Zastanawia mnie czy jest konieczność antybiotyku. Czy wyniki badań mogą świadczyć o bakterii czy wirusie?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *